Wat is de Dag voor het Behoud van het Mangrove-ecosysteem?

De Dag voor het Behoud van het Mangrove-ecosysteem (International Day for the Conservation of the Mangrove Ecosystem) wordt elk jaar op 26 juli wereldwijd gehouden. Mangroves zijn bomen en struiken die groeien in tropische en subtropische kustgebieden, waar zout water en zoet water elkaar ontmoeten. Ze staan vaak met hun wortels in het water, in modderige grond waar andere planten niet kunnen overleven.

Deze dag vraagt aandacht voor het belang van mangrovebossen voor mens, dier en klimaat. Wat mangroves uniek maakt, is hun wortelstructuur: de bomen hebben luchtwortels die boven het water uitsteken en zorgen voor extra stevigheid. Zo beschermen ze de kust tegen erosie en golven. Ook vormen kraamkamers voor vissen en vogels. En ze houden grote hoeveelheden CO₂ vast, wat helpt bij het vertragen van klimaatverandering. Ondanks hun waarde verdwijnen mangroves in hoog tempo door toerisme en industrie.

In Nederland is er geen mangrovegebied, maar er is wel betrokkenheid. Onderzoekers en natuurbeschermers werken samen met internationale projecten in bijvoorbeeld Suriname, Indonesië of Kenia. Er zijn gastcolleges en campagnes rond kustnatuur en klimaatadaptatie. Nederlandse universiteiten en ngo’s doen veldonderzoek naar mangroves en hun ecologische rol. Ook in het onderwijs is er toenemende aandacht voor ecosystemen buiten Europa.

Geschiedenis en oorsprong

Deze dag werd in 2015 ingesteld door UNESCO. De aanleiding was het groeiende verlies van mangrovegebieden wereldwijd, met alarmerende cijfers over ontbossing langs tropische kusten. UNESCO erkende mangroves als unieke ecosystemen met een grote bijdrage aan klimaatbeheersing en biodiversiteit. De dag kreeg meteen steun van meerdere lidstaten, vooral uit kustgebieden in Zuid-Amerika, Azië en Afrika.

De keuze voor 26 juli is niet willekeurig. Op die datum overleed Haydar Aliyev in Ecuador, een bekende ecologisch activist die zich jaren had ingezet voor het behoud van mangrovegebieden. De dag is dus zowel symbolisch als praktisch van aard. Naast campagnes zijn er ook veldacties, plantdagen, conferenties en educatieve evenementen.

De aandacht voor mangroves is de afgelopen jaren gegroeid. Vooral in het kader van klimaatbeleid en duurzame kustbescherming komt hun rol vaker in beeld. Mangroves worden gezien als natuurlijke oplossingen tegen zeespiegelstijging en stormschade. Ook de rechten van inheemse volkeren en kustgemeenschappen krijgen aandacht, zij zijn vaak direct afhankelijk van mangrovegebieden.

Wie doet er mee aan de Dag voor het Behoud van het Mangrove-ecosysteem?

• Natuurbeschermingsorganisaties: organiseren campagnes, herstelprojecten en beleidsadvies.
• Wetenschappers en onderzoekers: verzamelen gegevens over biodiversiteit, klimaatimpact en herstelmethodes.
• Lokale kustgemeenschappen: planten mangroves, beschermen bossen en delen traditionele kennis.
• Scholen en educatieve instellingen: geven les over ecosystemen, klimaat en duurzame ontwikkeling.
• Overheden en beleidsmakers: nemen beschermingsmaatregelen op in wetgeving en ruimtelijke ordening.

Slogans en thema’s

De gebruikte slogans wisselen per jaar, maar de boodschap blijft vergelijkbaar. Bekende uitspraken zijn “Red de wortels van het leven”, “Kustbescherming begint bij bomen” en “Mangroves zijn meer dan modder”. De thema’s gaan vaak over klimaat, biodiversiteit of samenwerking tussen wetenschap en lokale kennis. Sommige jaren ligt de nadruk op herstel, andere keren op behoud of bewustwording.

Kleuren, symbolen en patronen

Kleuren:

• Groen: staat voor groei, leven en bescherming van natuurgebieden
• Bruin: verwijst naar de modderige, vruchtbare bodem waar mangroves op groeien
• Blauw: symboliseert het water waarin mangroves wortelen en functioneren

Symbolen:

• Mangrovewortels: herkenbaar beeld van verstrengelde wortels boven het water
• Vissilhouetten: tonen de functie van mangroves als kraamkamer van het mariene leven
• Zaailingen of jonge boompjes: verwijzen naar herstel, aanplant en toekomst

Patronen:

• Aanplantacties langs de kust: waarbij jonge mangroves geplant worden door lokale bewoners
• Workshops over ecologie en behoud: vaak georganiseerd in gemeenschappen of universiteiten
• Tentoonstellingen of fotoprojecten: om de schoonheid en complexiteit van mangroves zichtbaar te maken

Meest gebruikte hashtags

• #MangroveDay
• #MangroveEcosystem
• #Kustbescherming
• #PlantEenMangrove
• #LevendeKust

Hoe doe je mee aan de Dag voor het Behoud van het Mangrove-ecosysteem?

• Deel informatie via sociale media: Gebruik duidelijke beelden, citaten en actuele data over mangroves.
• Doneer aan projecten voor mangroveherstel: Steun organisaties die bomen planten en gebieden beschermen.
• Volg een online lezing of webinar: Leer over de rol van mangroves in het klimaat en in lokale economieën.
• Bezoek een tentoonstelling of educatief programma: Sommige musea en centra besteden aandacht aan mangrove-ecologie.
• Stimuleer lessen op school: Vraag aandacht voor mangroves in lessen over klimaat, natuur of wereldburgerschap.

Waarom is de Dag voor het Behoud van het Mangrove-ecosysteem belangrijk?

Mangroves behoren tot de meest efficiënte koolstofopslagplaatsen ter wereld, maar verdwijnen in hoog tempo. Zonder deze bossen worden kusten kwetsbaarder voor overstromingen en verliezen duizenden soorten hun leefgebied. Herstel van mangroves is niet alleen ecologisch, maar ook economisch noodzakelijk. Ze leveren bescherming, voedsel en inkomen aan miljoenen mensen.

Bovendien zijn mangroves een voorbeeld van hoe natuur kan helpen bij het oplossen van wereldwijde vraagstukken. Ze verbinden klimaat, biodiversiteit, voedselvoorziening en sociale rechtvaardigheid.