Je hechtingsstijl bepaalt de manier waarop je je tot andere mensen verhoudt. Je hechtingsstijl beïnvloedt je intieme relaties, van je partnerkeuze tot hoe goed je relaties verlopen tot hoe ze eindigen. Het beïnvloedt hoe je in vriendschappen staat en hoe je je kinderen opvoedt. Het herkennen van je hechtingspatroon kan je helpen je sterke en zwakke punten in een relatie te begrijpen.
Je hechtingspatroon is ontstaan in de vroege kindertijd en blijft het model voor relaties op volwassen leeftijd. Lees over deze hechtingsstijlen bij kinderen.
In ‘Verbonden’ leer je hoe het begrijpen van je hechtingsstijl en die van je (toekomstige) partner kan helpen een goede relatie te krijgen én te behouden.
De hechtingspatronen bij volwassenen zijn:
Veilige hechting
Mensen die in de kindertijd veilig zijn gehecht hebben ook veilige gehechtheidspatronen in volwassenheid. Ze weten wie ze zijn en wat ze verlangen in hun verbinding met anderen. Ze hebben in principe een positieve kijk op zichzelf, hun partners en hun relaties. Hun leven is evenwichtig: ze zijn zowel zeker van hun zelfstandigheid als van hun hechte relaties.
Heb je last van hechtingsproblemen na een onveilige jeugd? Dit boek biedt praktische handvatten om hiermee om te gaan en veel herkenning.
Onveilige hechting
Angstige hechtingsstijl
Degenen die in de kindertijd angstig vermijdend gehecht zijn, hebben als volwassene hoogstwaarschijnlijk een angstige hechtingsstijl. Als volwassenen zijn ze zelfkritisch en onzeker. Ze zoeken goedkeuring en geruststelling van anderen, maar blijven aan zichzelf twijfelen.
Mensen met een angstige hechtingsstijl zijn vaak open over hun gevoelens en zoeken snel intimiteit. Zij ervaren al vroeg in een relatie een sterke behoefte aan een partner en voelen zich alleen maar een half mens. Ze zoeken veel bevestiging en kunnen snel argwanend of jaloers zijn of claimend gedrag vertonen. Verlatingsangst speelt een grote rol.
Mensen met een angstige hechtingsstijl zijn bang door hun partner te worden verlaten. Ze zijn daarom steeds alert op wat de ander doet, stellen zich afhankelijk op en vertonen vaak ook claimerig gedrag. Ze kunnen erg emotioneel reageren op fysieke en emotionele afstand.
Er is een diep verlangen naar liefde, onvoorwaardelijke liefde, die deze mensen in de kindertijd te weinig hebben gevoeld.
Is je jeugd wel zo veilig verlopen? Of heb je jezelf verteld dat het veilig was, puur om te gedijen in een onveilige omgeving? Het boek ‘Niemandskinderen’ biedt inzicht in alle vormen van een onveilige jeugd.
Vermijdende hechtingsstijl
Degenen die in de kindertijd angstig ambivalent gehecht zijn, hebben als volwassene hoogstwaarschijnlijk een vermijdende hechtingsstijl. Deze mensen zijn over het algemeen eenlingen; zij beschouwen relaties en emoties als relatief onbelangrijk.
Mensen met deze hechtingsstijl worden vooral door ratio gestuurd en proberen vaak te bedenken in plaats van te voelen of de ander de moeite waard is. Ze vinden nauw contact met anderen niet erg prettig. Ze bewaren graag afstand in een relatie en vinden het erg onprettig als ze het gevoel hebben dat de ander wat van ze verwacht Ze trekken zich vaak terug als ze voelen dat ze onder druk komen te staan. Bindingsangst speelt een grote rol.
Mensen met een vermijdende hechtingsstijl gaan vaak pas op latere leeftijd langerdurende intieme liefdesrelaties aan, daarvoor hebben ze meestal oppervlakkige korte contacten. Soms hebben ze binnen de relatie moeite met het tonen en ontvangen van affectie en liefde, en reageren ze afstandelijk, soms zelfs boos of afwerend, wanneer de partner toenadering en intimiteit zoekt.
Hun typische reactie op conflicten en stressvolle situaties is om ze te vermijden door zich te distantiëren. De levens van deze mensen zijn niet in balans: ze zijn innerlijk en geïsoleerd, en emotioneel verwijderd van zichzelf en anderen.
In de kindertijd van deze partners reageerden de ouders niet of negatief op de behoeften van het kind.
In ‘How to do the work’ leert Instagram-fenomeen The Holistic Psychologist (Nicole LePera) je hoe je kunt herstellen van een moeilijk verleden.
Gedesoriënteerde hechtingsstijl
Degenen die in de kindertijd gedesoriënteerd gehecht zijn, hebben als volwassene hoogstwaarschijnlijk een gedesoriënteerde hechtingsstijl. Deze hechtingsstijl heeft kenmerken van zowel de angstige als de vermijdende hechtingsstijl. Partners met een gedesoriënteerde hechtingsstijl willen vaak samensmelten met hun partner en zijn dan ook heel jaloers en bezitterig, maar kunnen op andere momenten zich sterk afzetten tegen hun partner.
Deze partners hebben vaak in hun kindertijd ernstige problematiek ervaren en geleerd dat kinderen er niet toe doen en dat opgroeien onveilig is. Geregeld komen ze in een relatie terecht met een partner die sterk lijkt op een van de ouders en die kampt met dezelfde problematiek.
In ‘Houd me vast’ maakt Sue Johnson, ontwikkelaar van Emotionally Focused Couple Therapy, de lezer deelgenoot van haar baanbrekende en buitengewoon succesvolle programma voor het creëren van hechte en veilige relaties.
Oplossingen voor onveilige hechting
Uit onderzoek is gebleken dat je hechtingsstijl niet onveranderbaar is. Door bijvoorbeeld langdurig in een relatie te zitten met iemand met een veilige hechtingsstijl, kan de invloed van je ervaringen in je jeugd afnemen. Daarnaast kun je ook met therapie zorgen dat de onveilige hechting een minder negatieve invloed heeft op je relaties.
De meest gangbare relatietherapie, emotionally focused therapy (EFT) gaat ervan uit dat mensen in relatie zoeken naar dezelfde veiligheid als in de ouder-kind relatie en dat de emotionele reacties (irritatie, boosheid, tranen, woede, terugtrekken, stilte) die relatieproblemen veroorzaken komen uit een oerpaniek waarin (emotionele) verlating noodlottig is voor het voortbestaan.
E-boek over hechtingsproblemen
Op basis van de Emotionally Focused Couple Therapy geeft dr. Sue Johnson tips voor een veilige en hechte relatie. Dat willen we toch allemaal? Dr. Sue Johnson schreef Houd me vast, een bestseller voor relatietherapeuten en stellen die aan hun relatie willen werken. We zijn allemaal op zoek naar liefde, steun en verbondenheid, maar soms hebben we daar een beetje hulp bij nodig. Om weer samen te praten, een uitgedoofde relatie nieuw leven in te blazen, of een relatie die verkeerd dreigt te re gaan te redden. Dr. Sue Johnson is klinisch psycholoog en een vooraanstaand deskundige in de relatiewetenschap. Tevens ontwikkelaar van Emotionally Focused Couple Therapy. In Houd me vast maakt Sue Johnson de lezer deelgenoot van haar baanbrekende en buitengewoon succesvolle programma voor het creëren van hechte en veilige relaties. Door middel van verhalen uit haar praktijk, gesprekstechnieken, oefeningen en verhelderend advies laat ze zien wat de zeven bepalende momenten in een relatie zijn en coacht ze je die momenten door zodat je een veilige en blijvende band creëert met je partner.
Ben je op zoek naar meer goede boeken over hechting? Je vindt ze in dit artikel.
Waarom word je steeds verliefd op hetzelfde type?
Lees het in het artikel Lovemaps: de verborgen blauwdruk van onze liefde.
Boekentip:
Een toekomst zonder vroeger (Sammie Wolf)
Sammie is begin twintig en worstelt met de gevolgen van onveilige hechting en emotionele verwaarlozing. Het ontbreken van een emotioneel veilige basis in haar jeugd sijpelt door in haar volwassen leven. In de openhartige verhalen in Een toekomst zonder vroeger deelt Sammie hoe een onveilige hechting en emotionele verwaarlozing voor haar voelen, en hoe ze zichzelf steeds beter leert begrijpen.