Wat is dag van de Heraldiek?

dag van de Heraldiek (International Heraldry Day) wordt elk jaar op 10 juni wereldwijd gehouden. Deze dag staat in het teken van de heraldiek: de studie en vormgeving van wapenschilden, familiewapens en symboliek. Het is een vakgebied dat eeuwenoude regels combineert met persoonlijke verhalen en visuele kracht.

Heraldiek wordt vaak gezien als iets uit het verleden, maar leeft nog steeds. Wapens worden ontworpen voor personen, instellingen en steden. Elk element vertelt iets over afkomst, waarden of geschiedenis. Deze dag is bedoeld om die traditie zichtbaar te maken en waardering voor heraldische kunst en symboliek te vergroten.

In Nederland krijgt heraldiek aandacht via instellingen als het Nederlands Genootschap voor Heraldiek. Ook gemeentelijke wapens, adellijke familiewapens en kerkelijke symbolen worden nog steeds ontworpen, geregistreerd en besproken.

Deze dag nodigt uit tot verdieping, maar ook tot kijken. Wat betekenen die leeuwen, zwaarden en kleuren? Waarom zijn sommige schilden gesplitst, andere juist niet? En wat mag je zelf eigenlijk ontwerpen?

Geschiedenis en oorsprong

De datum 10 juni verwijst naar de ridderwijding van Geoffrey Plantagenet in het jaar 1128. Hij kreeg een blauw schild met zes gouden leeuwen. Dat wapen wordt beschouwd als een van de vroegste voorbeelden van heraldisch gebruik in Europa.

dag van de Heraldiek werd in 2013 gelanceerd door liefhebbers en experts uit verschillende landen. Het doel was om één dag te kiezen waarop heraldiek wereldwijd erkenning krijgt. De beweging verspreidde zich snel via sociale media, heraldische verenigingen en online netwerken.

Er is geen centrale organisatie. Iedereen kan meedoen. De invulling verschilt per land. Sommige plekken organiseren lezingen. Andere delen wapenschilden via digitale platforms. Het belangrijkste is: heraldiek zichtbaar maken.

Wie doet er mee aan dag van de Heraldiek?

• Heraldici: specialisten die wapens ontwerpen of analyseren
• Musea en archieven: die heraldische objecten of documenten tonen
• Gemeentes en overheden: die hun wapenverhaal delen
• Liefhebbers: die wapens bestuderen of verzamelen
• Ontwerpers: die oude stijlen combineren met nieuwe toepassingen

Slogans en thema’s

Er is geen vast thema, maar vaak staat identiteit centraal. Heraldiek is een manier om te zeggen: dit ben ik. Slogans zoals herken je wapen en symbolen spreken ook herinneren komen regelmatig terug. Het gaat om vorm en betekenis, maar ook om verhaal en afkomst.

Kleuren, symbolen en patronen

Kleuren

• Rood: voor moed of strijd
• Goud: symbool van eer of adel
• Zilver: staat voor zuiverheid en helderheid

Symbolen

• Leeuw: kracht en waakzaamheid
• Zwaard: verdediging en recht
• Kruis: verwijzing naar geloof of geschiedenis

Patronen

• Gevierendeeld schild: laat meerdere herkomsten zien
• Schuinbalk: wijst op beweging of erfopvolging
• Herhalende figuren: zoals rozen, sterren of vissen

Meest gebruikte hashtags

• #InternationalHeraldryDay
• #Heraldiek
• #Wapenschild
• #Familiewapen
• #Symboliek

Hoe doe je mee aan dag van de Heraldiek?

• Bekijk: zoek heraldische symbolen in je stad of familie
• Lees: verdiep je in de betekenis achter wapens en vormen
• Deel: post een afbeelding van een wapen met uitleg erbij
• Bezoek: ga naar een tentoonstelling of online lezing
• Ontwerp: maak een eigen wapen en vertel wat het uitdrukt

Waarom is dag van de Heraldiek belangrijk?

Heraldiek maakt geschiedenis zichtbaar. In vorm, kleur en symbool wordt informatie overgebracht die anders verloren zou gaan. Deze dag laat zien dat identiteit niet alleen in woorden zit, maar ook in beelden.

Veel mensen lopen dagelijks langs een gemeentewapen of kerkelijk symbool zonder te weten wat het betekent. Deze dag nodigt uit om stil te staan bij die beelden, om te begrijpen wat ze zeggen en waarom ze gekozen zijn.