Wat is dag van de Duurzame Gastronomie?

dag van de Duurzame Gastronomie (Sustainable Gastronomy Day) wordt elk jaar wereldwijd gehouden op 18 juni. Deze dag vraagt aandacht voor de manier waarop voedsel wordt geproduceerd, bereid en gegeten, met respect voor mens, milieu en cultuur. Het draait niet alleen om smaak, maar ook om impact: op de aarde, op boeren, op tradities, en op onze toekomst.

Gastronomie gaat over koken als kunst, ambacht en cultuur. Duurzame gastronomie voegt daar een laag aan toe: bewust omgaan met ingrediënten, eerlijke handel, seizoensgebonden producten, minder verspilling en respect voor ecosystemen. Deze dag herinnert ons eraan dat elk bord eten een keuze is – en dat kleine keuzes grote gevolgen kunnen hebben.

De Verenigde Naties riepen deze dag uit om duurzame ontwikkeling via voedselcultuur zichtbaarder te maken. Deze dag wordt ondersteund door zowel koks als boeren, beleidsmakers en consumenten. Het is een dag van workshops, proeverijen, bewustwordingscampagnes en verhalen over voedsel met een toekomst.

In Nederland krijgt dag van de Duurzame Gastronomie steeds meer aandacht. Lokale restaurants organiseren speciale menu’s, boerenmarkten leggen de nadruk op korte ketens, en onderwijsinstellingen werken rond voedselvaardigheid en duurzaamheid in de keuken.

Geschiedenis en oorsprong

dag van de Duurzame Gastronomie werd ingesteld door de Verenigde Naties in 2016. De bedoeling was om aandacht te geven aan de rol van voedsel in duurzame ontwikkeling. Niet alleen in de landbouw, maar ook in voedingstradities, gezondheid, klimaat en economie.

De datum 18 juni werd gekozen als symbolisch moment in aanloop naar de zomer – het seizoen van overvloed, versheid en lokale oogst. Sindsdien wordt de dag elk jaar wereldwijd herdacht door instellingen als UNESCO, de FAO, en tal van ngo’s en culinaire organisaties.

Het idee is dat gastronomie – koken als culturele uiting – niet losstaat van ecologie of ethiek. Door duurzaam te koken en eten kunnen we bijdragen aan biodiversiteit, lokale economieën versterken en culinaire tradities levend houden.

Wie doet er mee aan dag van de Duurzame Gastronomie?

• Koks en restauranthouders: Ze maken menu’s met lokale, seizoensgebonden ingrediënten.
• Boeren en producenten: Ze tonen hoe korte ketens en ambachtelijke methodes werken.
• Voedselorganisaties: Ze geven workshops over duurzaamheid, smaak en voeding.
• Onderwijsinstellingen: Ze laten studenten werken rond duurzaam koken en voedselproductie.
• Consumenten en thuiskoks: Ze proberen recepten uit met minder verspilling en meer aandacht.

Slogans en thema’s

Thema’s van deze dag zijn onder andere eet met respect, proef de toekomst en duurzaam begint op je bord. Slogans benadrukken het idee dat gastronomie niet alleen een luxe is, maar ook een verantwoordelijkheid. De toon is uitnodigend en bewustmakend: koken kan zowel plezier als impact brengen.

Kleuren, symbolen en patronen

Kleuren

• Groen: voor duurzaamheid, natuur en versheid
• Bruin: voor aarde, terroir en traditionele landbouw
• Oranje en geel: voor rijp fruit, warmte en seizoensgebondenheid

Symbolen

• Lepel of vork met blad: verwijst naar duurzaam eten
• Marktkraam of krat: symbool voor lokale productie
• Bord met aarde of wereldbol: het idee van wereldkeuken en verantwoordelijkheid

Patronen

• Bladnerven en kruidstructuren: verwijzen naar natuur en smaak
• Cirkels en schalen: tonen verbondenheid en het gedeelde aspect van eten
• Zachte overgangen in kleur: verwijzen naar de seizoenen en natuurlijke cycli

Meest gebruikte hashtags

• #SustainableGastronomyDay
• #DuurzaamEten
• #VoedselmetToekomst
• #KorteKeten
• #LokaalEnLekker

Hoe doe je mee aan dag van de Duurzame Gastronomie?

• Eet lokaal en seizoensgebonden: Kies voor groenten en fruit van eigen bodem.
• Kook zonder verspilling: Gebruik restjes creatief en bewaar slim.
• Ondersteun eerlijke producenten: Koop bij boerenmarkten of biologische winkels.
• Leer iets nieuws: Verdiep je in fermentatie, plantaardig koken of voedselverwerking.
• Deel je bord: Laat via sociale media zien hoe jij bewust kookt en eet.

Waarom is dag van de Duurzame Gastronomie belangrijk?

Voedsel is meer dan voeding. Het verbindt ons met de natuur, met tradities en met elkaar. Maar het huidige voedselsysteem heeft ook een keerzijde: klimaatverandering, uitputting van bodems, dierenleed en verspilling. Duurzame gastronomie biedt een alternatief dat eerlijker, gezonder en lekkerder is.

Deze dag helpt om stil te staan bij waar ons eten vandaan komt, wie het produceert en onder welke omstandigheden. Door bewust te koken en te eten, dragen we bij aan een wereld waarin gastronomie niet alleen smaakt, maar ook klopt.