Wat is de Dag van de Belachelijke Verpakking?

De Dag van de Belachelijke Verpakking (Particularly Preposterous Packaging Day) wordt elk jaar gehouden in de Verenigde Staten. Deze dag richt zich op verpakkingen die overdreven, omslachtig of ronduit onlogisch zijn. Denk aan een piepklein voorwerp in een gigantische doos of aan een plastic omhulsel dat met geen mogelijkheid open te krijgen is. Een bekend voorbeeld is de aankoop van een nieuwe schaar die zo stevig is verpakt dat je een schaar nodig hebt om hem open te maken. Zulke situaties tonen hoe ontwerp en gebruiksgemak soms volledig uit balans zijn geraakt.

Ook in Nederland groeit de aandacht voor deze dag. Mensen delen foto’s van absurde verpakkingen via sociale media en benoemen bedrijven die zich hieraan schuldig maken. Milieugroepen gebruiken het moment om oververpakking aan te kaarten bij politiek en bedrijfsleven. Winkels en webshops grijpen de dag soms aan om nieuwe of duurzame verpakkingsvormen uit te proberen. De dag leeft vooral online, maar heeft ook invloed op ontwerpopleidingen en consumentengedrag.

Geschiedenis en oorsprong

De Dag van de Belachelijke Verpakking is ontstaan in de Verenigde Staten als een ludiek protest tegen irritante en zinloze verpakkingen. Het begon als een speelse reactie op frustraties die veel mensen delen. Denk aan het open moeten knippen van een onlogische verpakking of het uitpakken van vijf lagen voor een eenvoudig product. Door de humoristische toon werd het concept snel populair en kreeg het vaste vorm in online kalenders en themadagen.

In de loop der jaren groeide het uit tot meer dan een grap. Milieuorganisaties, ontwerpers en consumenten begonnen de dag structureel te gebruiken als aanleiding om keuzes rond verpakking kritisch te bekijken. Waar het ooit ging om lachen om domme dozen, ontstond er langzaam een breder gesprek over verspilling, duurzaamheid en klantvriendelijkheid. De ludieke insteek bleef, maar werd aangevuld met inhoudelijke discussie.

Tegenwoordig is deze dag een jaarlijks ijkpunt geworden voor ontwerpopleidingen en bedrijven die met verpakkingen werken. Sommige bedrijven gebruiken het om kritiek te inventariseren of aanpassingen te testen. Anderen proberen het juist te negeren, maar krijgen dan vaak publieke kritiek. In beide gevallen maakt de dag iets los en laat het zien dat verpakkingen meer zijn dan een technische randzaak. Ze bepalen hoe we spullen kopen, bewaren en ervaren.

Wie doet er mee aan de Dag van de Belachelijke Verpakking?

• Webwinkels en distributeurs: Zij worden rechtstreeks aangesproken op verpakkingen die te groot, te ingewikkeld of niet recyclebaar zijn.
• Ontwerpers en studenten: Deze groepen gebruiken de dag om betere alternatieven te onderzoeken en voor te stellen.
• Milieugroepen en activisten: Zij koppelen het onderwerp aan de grotere problemen van afval, plasticgebruik en grondstoffengebruik.
• Dagelijkse gebruikers: Mensen die verpakkingen openen, weggooien of hergebruiken spelen een centrale rol door hun ervaring te delen.
• Media en satirische platforms: Deze dag levert volop materiaal voor columns, reportages en virale beelden over belachelijk verpakkingsgedrag.

Slogans en thema’s

De toon van de slogans is vaak scherp en ironisch. Zinnen als “Waarom zit er lucht in mijn chipszak?” of “Meer verpakking dan product” maken het probleem direct zichtbaar. De thema’s wisselen elk jaar, afhankelijk van wat er speelt. Soms gaat het over plastic afval, soms over openmaakproblemen of kartonverspilling. Altijd draait het om de vraag: kan dit niet slimmer, eenvoudiger of duurzamer? Door het onderwerp met humor te benaderen ontstaat betrokkenheid zonder dat mensen zich aangevallen voelen.

Kleuren, symbolen en patronen

Kleuren

• Geel: Deze kleur staat voor aandacht en absurditeit, en trekt het oog bij voorbeelden van overdreven verpakking.
• Oranje: Oranje geeft de dag een energieke en activerende uitstraling, passend bij het speelse karakter.
• Grijs: Grijs verwijst naar onpersoonlijk, kil en industrieel verpakkingsmateriaal dat niemand wil hebben.

Symbolen

• Te grote doos: Een doos die veel groter is dan de inhoud, staat symbool voor verspilling en onlogisch ontwerp.
• Afvalbak vol verpakkingsmateriaal: Dit beeld maakt zichtbaar hoeveel materiaal direct na aankoop wordt weggegooid.
• Dichtgelaste plastic verpakking: Een verpakking die zonder gereedschap niet open kan, laat zien hoe gebruiksonvriendelijk ontwerp kan zijn.

Patronen

• Lagen over lagen: Verwijst naar producten met meerdere onnodige verpakkingslagen.
• Pijlen zonder logica: Symboliseren onduidelijke aanwijzingen op verpakkingen die je juist in de war brengen.
• Gebroken lijnen: Staan voor frustratie en onlogische structuur in de vormgeving van de verpakking.

Meest gebruikte hashtags

• #verpakking
• #teveelplastic
• #kartonchaos
• #onnodigafval
• #verpakkingsdag

Hoe doe je mee aan de Dag van de Belachelijke Verpakking?

• Plaats een foto op sociale media: Deel een voorbeeld van overdreven verpakking met een korte uitleg.
• Vergelijk producten in de winkel: Laat zien hoe sommige merken het veel slimmer aanpakken dan anderen.
• Schrijf een reactie naar een fabrikant: Stel een directe vraag over het verpakkingsbeleid en nodig uit tot verbetering.
• Doe een ontwerpwedstrijd: Daag vrienden, collega’s of studenten uit om het beter te doen.
• Bespreek het thuis of op werk: Zet verpakkingen letterlijk op tafel en bespreek wat zinvol is en wat niet.

Waarom is de Dag van de Belachelijke Verpakking belangrijk?

Verpakking is vaak onzichtbaar totdat het irriteert. Dan blijkt hoe bepalend het is voor onze ervaring met een product. Een goede verpakking is makkelijk, duidelijk en herbruikbaar. Een slechte verpakking zorgt voor afval, frustratie en nutteloze kosten. Deze dag maakt dat verschil zichtbaar op een luchtige maar doeltreffende manier. Juist doordat het onderwerp herkenbaar is, blijft het hangen.

Ook laat deze dag zien dat verandering mogelijk is. Bedrijven luisteren naar klanten, ontwerpers maken andere keuzes en inkopers kunnen eisen stellen. Wat eerst een grap leek, wordt zo een drijvende kracht achter slimmere en eerlijkere oplossingen. Door concrete voorbeelden te delen in plaats van regels op te leggen, ontstaat ruimte voor creativiteit en verbetering.