Bij emotionele incest wordt een kind door een volwassene gebruikt voor emotionele voldoening. Wanneer een ouder naar zijn of haar kind gaat voor emotionele steun of hem of haar meer behandelt als een partner dan als een kind, noemen psychologen het emotionele incest. Het kind wordt gedwongen om de volwassene te steunen door de rol over te nemen van een echtgenoot of te dienen als een vertrouweling (parentificatie). Hoewel er geen directe seksuele aanraking is, hebben deze emotioneel verstrengelde relaties soms een geseksualiseerde ondertoon.
De term emotionele incest komt uit de psychologie en wordt gebruikt voor “een ongezonde emotionele interactie tussen een ouder of verzorger en hun kind, waarbij de grenzen tussen de volwassene en het kind op een psychologisch ongepaste manier vervagen”. Er is kritiek op deze definitie, omdat het moeilijk is vast te stellen wanneer de grenzen vervagen. Ook is er kritiek op emotionele incest als diagnose, omdat niet ieder kind dezelfde gevolgen ondervindt van dezelfde jeugd, daar waar bij seksuele incest altijd duidelijk dezelfde problemen optreden.
From Dr. Patricia Love, a ground-breaking work that identifies, explores and treats the harmful effects that emotionally and psychologically invasive parents have on their children, and provides a program for overcoming the chronic problems that can result.
Er is wel consensus over het gevaar van emotionele incest; het leidt er vaak toe dat de emotionele behoeften van de ouder worden bevredigd ten koste van die van het kind, waardoor het kind zich niet kan ontwikkelen tot een zelfstandig persoon met zijn of haar eigen behoeften en emoties. Het meest opvallende is dat veel mensen die te maken hebben met emotionele incest op latere leeftijd worstelen met vergelijkbare problemen als wanneer er sprake was van seksuele incest.
Wat veroorzaakt emotionele incest?
Veel ouders hadden zelf een traumatische jeugd, waar grenzen niet aanwezig waren en zij het slachtoffer waren van dezelfde soort behandeling. Emotionele incest wordt daarmee van generatie op generatie doorgegeven.
Emotionele incest komt het meest voor wanneer een ouder eenzaam is. Vaak gebeurt dit wanneer er sprake is van een echtscheiding, overlijden, verslaving of een psychische aandoening waarbij de ene echtgenoot niet beschikbaar is voor de andere om hun normale volwassen behoeften te vervullen.
Aspecten van de kinderen die hen aan hun afwezige echtgenoot herinneren, versterken de neiging tot emotionele incest.
‘Te vroeg volwassen’ gaat over kinderen die voor hun ouders zorgen, een verschijnsel dat we ‘parentificatie’ noemen, en over de verwachtingen die ouders van hun kinderen hebben.
Voorbeelden van emotionele incest
Een kind om advies vragen over volwassen kwesties
Moeilijkheden met je partner, seksuele problemen, problemen waarbij het kind niet direct betrokken is, dit zijn onderwerpen die meer geschikt zijn om met volwassenen te bespreken. Kinderen laten deelnemen aan gesprekken over je problemen in je volwassen relaties kan de grenzen doen vervagen. Een ouder zou niet afhankelijk moeten zijn van de steun van zijn of haar kind bij romantische of sociale problemen. Door advies te vragen over volwassen zaken, wordt het kind subtiel in een medeverantwoordelijke positie gezet. De rollen zijn omgekeerd.
Ego-honger
Sommige ouders moedigen hun kind aan om hun inspanningen of persoonlijkheid consequent te prijzen. Dit kan binnenskamers worden gedaan, of in het openbaar, waar andere volwassenen zien dat het kind de ouder schijnbaar aanbidt. De behoefte van de ouder om zich belangrijk te voelen of bewonderd te worden kan ten koste gaan van de karaktervorming van zijn of haar kind.
When a parent singles out a child for special privileges and attention, that child is often unaware that the relationship is unhealthy—even incestuous.
Beste-vriend-syndroom
Wanneer een ouder de beste vriend(in) is van zijn of haar kind, komen er vaak grensproblemen voor. Opvoeding, verwachtingen en persoonlijke verantwoordelijkheid worden allemaal beïnvloed door dit gedrag. Dit kan het kind dwingen om zijn of haar sociale en psychologische ontwikkeling opzij te zetten voor het welzijn van hun ouders.
Het kind in de rol van therapeut
Als een kind verantwoordelijk wordt voor de emotionele crisis van een volwassene of de volwassen relatie van zijn of haar ouders, wordt het kind beroofd van zijn of haar eigen relaties en de mogelijkheid om sociaal gedrag te leren. Op latere leeftijd voelt het kind zich alleen op zijn of haar gemak als hij of zij voor de emotionele behoeften van iemand anders zorgt, in plaats van voor de eigen emotionele behoeften. In sommige gevallen is het moeilijk of onmogelijk voor een volwassen kind om een stabiele romantische relatie te hebben, omdat het kind behoefte heeft aan crisis om voor redder te spelen.
Hyperseksualisatie
Hoewel er geen direct seksueel contact is, kunnen de relaties tussen kind en ouder een geseksualiseerde ondertoon hebben, waarbij de ouder een te grote interesse in de fysieke ontwikkeling en seksuele kenmerken van het kind heeft, of de grenzen van het kind overtreedt door inbreuken op de privacy in de badkamer of slaapkamer. Ook kan de ouder vertellen over zijn of haar eigen seksleven of seksuele behoeftes.
Wat zijn de gevolgen van emotionele incest?
Het resultaat van deze familiestructuur levert vergelijkbare problemen op voor het kind als seksuele incest. Ook als het kind is opgegroeid, het huis heeft verlaten, volwassen is geworden, betekent dit niet dat deze problemen ophouden te bestaan. Sommige gevolgen zijn pas zichtbaar bij volwassen. Veel voorkomende reacties op emotionele incest zijn:
Een gehechtheid aan je speciaal voelen
Het kind voelt zich bijzonder vanwege de aandacht die het krijgt en de ongewone betrokkenheid van de volwassene. De prijs voor je speciaal voelen is echter hoog:
- Het kind is vaak het doelwit van de wrok van de andere ouder omdat hij of zij zijn of haar plaats heeft ingenomen.
- Soortgelijke wrok en jaloezie kunnen worden ervaren door broers en zussen of vrienden die zich bewust zijn van wat er aan de hand is.
- Het kind kan angst hebben afgewezen te worden
- Het kind kan een buitensporig grote hoeveelheid tijd en energie besteden aan het streven naar ‘bijzonder zijn’
‘Running on Empty’ is the first self-help book about Emotional Neglect: an invisible force from your childhood which you cant see, but may be affecting you profoundly to this day.
Gevoelens van schuld en ontoereikendheid
Kinderen voelen zich vaak schuldig en ontoereikend omdat ze niet in staat zijn om aan de emotionele behoeften van een volwassene te voldoen. De beperkingen van het kind kunnen ertoe leiden dat de ouder zijn ontevredenheid uit. “Kinderen die opgroeien met een invasieve ouder kunnen een onnatuurlijk lage dunk hebben van hun capaciteiten, vooral als de ouder kritisch of beledigend was. (Uit the emotional incest syndrome van Patricia Love). Het gevolg is ongezond perfectionisme.
Verwarring over grenzen
Kinderen lopen groot risico om hun grenzen niet te leren kennen. Een emotioneel incestueuze relatie heeft tot gevolg dat het kind te veel de verantwoordelijkheid draagt voor een volwassene. Vanwege de zwakke grenzen hebben kinderen die het slachtoffer waren van emotionele incest de neiging om toxische relaties op te zoeken in plaats van emotioneel intieme relaties. In deze laatste vorm van relaties wordt de autonomie van elke persoon gewaardeerd. In toxische relaties komt de autonomie van de ene persoon in het gedrang vanwege de behoeften en waarden van de andere persoon.
Verwarring over de macht
Typerend is dat de volwassene en het kind geen leeftijdsgenoten zijn in een emotionele Incestueuze relatie. De ouder-partner heeft meer kennis en macht. Dit leidt ertoe dat kinderen verward raken over wederkerigheid, omdat ze geloven dat iemand in een relatie de macht moet hebben en domineren.
Andere veelvoorkomende symptomen
- eetgestoord gedrag,
- zelfbeschadiging,
- problemen met seksualiteit of seksuele intimiteit
- drugsmisbruik
- zelfdestructie
- PTSS
- persoonlijkheidsstoornis
How to recognize and heal the invisible effects of childhood emotional neglect.
Waarom hoor je zo weinig over emotionele incest?
Emotionele incest is een moeilijk te bepalen concept. Er is geen sprake van fysiek misbruik en het is niet seksueel. Wanneer een ouder een beste vriend wordt, lijkt het misschien wel het tegenovergestelde van misbruik.
Een kind kan ook genieten van een aantal gevoelens die voortkomen uit emotionele incest. Ze kunnen zich belangrijk of speciaal voelen omdat ze de vertrouweling van hun ouders zijn. Hoewel ze waarschijnlijk weten dat ze anders behandeld worden dan kinderen om hen heen, kan het gevoel van volwassenheid opwindend zijn. Kinderen kunnen zich behulpzaam voelen, omdat zij degene zijn die hun ouders mogen helpen. Om al deze redenen is het voor een kind moeilijk om steun te vragen.
Emotionele verwaarlozing uit liefde
Als je betrokken was bij een emotioneel incestueuze relatie met een of meerdere ouders, werd je vaak liefdevol behandeld en toch emotioneel verwaarloosd. Het kan zijn dat je als kind geen opvoeding, structuur of begeleiding hebt gekregen.
Je hebt ook nooit geleerd wat je eigen emotionele behoeftes zijn. Je kunt niet goed verklaren waarom je een op het oog goede jeugd hebt gehad en toch kampt met problemen die ook voorkomen bij mensen die seksuele incest hebben meegemaakt. Er is onopgemerkt structureel over je grenzen heen gestapt, waardoor je nu moeite hebt met functioneren.
Lees ook:
Op zoek naar goede boeken over emotionele incest / emotionele verwaarlozing? Lees dit artikel
Ongezien opgegroeid is geen boek over vergelding of schuld. Het is een troostrijk boek dat duidelijk maakt hoe het komt dat je je eenzaam of in de steek gelaten voelde en voelt binnen je eigen ouderlijk gezin.
Lees ook: Wat is parentificatie?