Centraal in de cognitieve theorie van Hall staat dat dromen niet meer dan gedachten zijn die in het privé-theater van de geest als visuele concepten worden weergegeven.
Calvin Hall (1909-1985) was een gedragspsycholoog die de cognitieve dimensies van dromen onderzocht. Zijn werk begon voor de ontdekking van de REM-slaap, dus er was weinig bekend over de biologie van slaap en dromen. Hall vestigde wereldwijd de aandacht op zijn cognitieve theorie van het dromen, een van de eerste wetenschappelijke theorieën van droominterpretatie gebaseerd op kwantitatieve analyse.
Lees ook: REM-slaap en dromen
Droombeelden zijn de belichaming van het denken
Net als Jung verwierp Hall het Freudiaanse idee dat dromen iets proberen te verhullen. In zijn klassieke werk The Meaning of Dreams (1966) schrijft Hall: “De beelden van een droom zijn de concrete belichaming van de gedachten van de dromer; deze beelden geven visuele expressie aan wat onzichtbaar is, namelijk de concepties”. (p. 95).
Dromen laten dus de structuur zien van hoe we in ons leven staan, een waardevol idee voor iedereen die zich zijn eigen dromen herinnert en bestudeert.
De manier waarop we de wereld zien
Na het bestuderen van duizenden dromen, verzameld over de hele wereld, stelde Hall voor dat de belangrijkste cognitieve structuren die dromen onthullen zijn:
- zelfbeeld (hoe we er voor onszelf uitzien, de rol die we spelen in het leven)
- de opvattingen van anderen (de mensen in ons leven en hoe we reageren op hun behoeften)
- opvattingen over de wereld (onze omgeving: is het een dorre woestenij of een warme plek?)
- opvattingen over moraal (hoe wij tegen de mens aankijken. Wat is toegestaan? Wat is verboden?)
- opvattingen over conflicten (onze innerlijke onenigheid en hoe we worstelen met het oplossen ervan).
Als gedragspsycholoog geloofde Hall dat deze opvattingen de basis vormen voor ons gedrag. Ze zijn de plattegrond voor onze acties, en “met deze plattegronden zijn we in staat om de loop van het gedrag van de mens te volgen, om te begrijpen waarom hij de ene weg kiest in plaats van de andere, om te anticiperen op de moeilijkheden en obstakels die hij zal tegenkomen, en om zijn bestemmingen te voorspellen”.
Inhoudelijke analyse: de Hall-Van de Castle Scale
Deze innovatie is een enorme mijlpaal in de wetenschappelijke studie van dromen. Onderzoekers kunnen makkelijk een momentopname krijgen van dromende cognitie die meetbaar, kwantitatief en statistisch significant is. Naast psychologen wordt deze schaal nog steeds op grote schaal gebruikt door sociologen en antropologen.
Dankzij Hall’s student Bill Domhoff is een groot deel van Hall en Van De Castle’s database online beschikbaar (bron).
Droominhoud heeft een coherente betekenis, dat is de belangrijkste boodschap achter Hall’s werk met dromen. Deze visie kwam later onder vuur te liggen door het controversiële werk van de neurowetenschapper Allan Hobson, die suggereert dat dromen niet meer zijn dan beelden die willekeurige hersenpulsen verklaren. Deze tweedeling is het centrale conflict in de huidige droomstudies.
