Wat is 404-dag?

404-dag (National 404 Day) wordt elk jaar op 4 april gevierd in de Verenigde Staten en richt zich op bewustwording van internetcensuur en filtering, vooral in bibliotheken en scholen. De naam verwijst naar de foutmelding “404 – Page Not Found”, die verschijnt wanneer een webpagina niet beschikbaar is. Dit symboliseert hoe online informatie ontoegankelijk kan worden gemaakt door censuur en filteringssystemen.

Deze dag wordt ondersteund door de National Coalition Against Censorship (NCAC) en andere organisaties die zich inzetten voor vrijheid van informatie. 404-dag benadrukt hoe filtersystemen in bibliotheken en scholen soms onterecht websites blokkeren, waardoor gebruikers geen toegang krijgen tot educatieve en maatschappelijke informatie.

Geschiedenis en oorsprong

404-dag werd in 2014 geïntroduceerd door de Electronic Frontier Foundation (EFF) en andere digitale rechtenorganisaties om aandacht te vragen voor het probleem van internetcensuur in openbare instellingen. Veel scholen en bibliotheken in de Verenigde Staten gebruiken contentfilters die bedoeld zijn om schadelijke of ongepaste websites te blokkeren. In de praktijk leidt dit er echter vaak toe dat ook nuttige educatieve websites worden geblokkeerd.

Zoals Deborah Caldwell-Stone van de American Library Association (ALA), een expert op het gebied van internetfilters in bibliotheken, uitlegt: “sommige bibliotheken weigeren gebruikers toegang tot websites over Wicca en inheemse Amerikaanse spiritualiteit; plaatsen websites die de lesbische, homoseksuele, biseksuele en transgender (LGBT) gemeenschappen ondersteunen op een zwarte lijst, terwijl sites die tegen homorechten zijn en ‘ex-gay’-ministries promoten wel toegankelijk zijn; en blokkeren pagina’s over het gebruik van tabak onder jongeren, kunstgalerieën, blogs en vuurwapens.”

Slogans en thema’s

404-dag draait om internetvrijheid en het recht op informatie. Een veelgebruikte slogan is “Censuur hoort niet thuis in bibliotheken”, waarmee wordt benadrukt dat openbare kennis niet onterecht beperkt mag worden. Een andere veelgehoorde uitspraak is “Een geblokkeerde website is een geblokkeerd idee”, waarmee de impact van online censuur op kennis en meningsuiting wordt onderstreept. Het jaarlijkse thema richt zich vaak op digitale rechten, toegang tot educatieve bronnen en het bestrijden van misbruik van filtersystemen.

Kleuren, symbolen en patronen

Kleuren

• Zwart: staat voor geblokkeerde content en verborgen informatie.
• Rood: symboliseert waarschuwingen en censuurmeldingen.
• Blauw: verwijst naar het internet en digitale rechten.

Symbolen

• 404-errorcode: verwijst naar ontoegankelijke pagina’s als gevolg van censuur.
• Gesloten slot: symboliseert beperkingen op vrije toegang tot informatie.
• Open boek: staat voor onbeperkte toegang tot kennis, wat bibliotheken zouden moeten garanderen.

Patronen

• Geblokte balken: representeren gecensureerde tekst of verborgen informatie.
• Pixelated text: geeft aan dat bepaalde content niet zichtbaar is door filters.
• Statische ruis: verwijst naar de verstoring van vrije informatieverspreiding.

Meest gebruikte hashtags

• #404Dag
• #InternetVrijheid
• #Censuur
• #DigitaleRechten
• #VrijheidVanInformatie

Hoe vier je 404-dag?

• Leer meer over internetcensuur en hoe filters educatieve content beperken.
• Check of bibliotheken in jouw omgeving websites blokkeren en vraag om open toegang.
• Deel bewustwording op sociale media over het belang van digitale rechten.
• Doe mee aan campagnes van organisaties zoals EFF en NCAC om wetgeving rond internetvrijheid te verbeteren.
• Ondersteun initiatieven voor een open internet door petities te ondertekenen en donaties te doen.

Waarom is 404-dag belangrijk?

In een tijd waarin het internet een cruciale bron van informatie is, kunnen restrictieve filters de toegang tot educatieve, sociale en activistische content beperken. Onnodige censuur in bibliotheken en scholen belemmert vrijheid van meningsuiting en kennis.

Door 404-dag onder de aandacht te brengen, wordt het bewustzijn vergroot over het belang van vrij toegankelijke informatie voor iedereen. Het herinnert ons eraan dat technologie niet misbruikt mag worden om kritische stemmen en educatieve bronnen te onderdrukken.