Mensen zijn erop ingesteld om aangeraakt te worden. Vanaf onze geboortedag tot de dag dat we sterven blijft deze behoefte aan lichamelijk contact bestaan. Huidhonger is het verlangen naar huidcontact, aanraking of lichamelijk contact van andere levende wezens. Het treedt op bij wanneer iemand gedurende langere tijd weinig tot geen fysiek contact ervaart.
Mensen zijn grotendeels sociale wezens, en uit onderzoek blijkt dat veel mensen troost, veiligheid en voldoening halen uit lichamelijk contact. Een gebrek aan lichamelijk contact kan ertoe leiden dat mensen negatieve gewaarwordingen ervaren, zoals gevoelens van leegte en eenzaamheid.
In de wereldwijde COVID-19-pandemie werd de term bekender omdat een groeiend aantal mensen huidhonger ervaarde toen de social distancing en sociale beperkingen om de verspreiding van het SARS-CoV-2-virus te beperken het fysieke contact tussen mensen verminderde. Huidhonger is echter van alle tijden en ontstaat meestal door een hechtingsprobleem.
Mensen kunnen huidhonger ook aanrakingshonger, aanrakingsdepressie, aanrakingsdeprivatie of affectiedeprivatie noemen.
Zie ook: Hechting en hechtingsproblemen bij kinderen en volwassenen
Wat is huidhonger?
Huidhonger verwijst naar het heftige verlangen naar lichamelijk contact dat mensen ervaren nadat ze een tijdlang weinig tot geen lichamelijke interactie met anderen hebben gehad. Sommige mensen vergelijken het met het verlangen naar voedsel als je honger hebt.
Onderzoek wijst uit dat aanraking belangrijk is voor mensen als het gaat om het overbrengen van emoties en het onderhouden van relaties. Veel studies benadrukken het belang van sociale aanraking in de menselijke ontwikkeling.
Aanraking kan bepaalde gebieden van de hersenen activeren en kan denkprocessen, reacties en fysiologische reacties beïnvloeden.
Onderzoek wijst bijvoorbeeld uit dat affectieve aanraking de orbitofrontale cortex activeert. Dit gebied van de hersenen is betrokken bij emotioneel en sociaal gedrag, en ook bij leren en beslissingen nemen.
Aanraking kan ook kalmerend en geruststellend werken voor mensen die in nood verkeren. Een studie uit 2017 merkt op dat het omhelzen en aaien van kinderen in nood een kalmerend effect heeft. Een studie uit 2015 suggereert zelfs dat menselijke aanraking infecties kan helpen afweren.
Daarom kan een gebrek aan lichamelijk contact bij sommige mensen leiden tot wat velen huidhonger noemen.
Oorzaken huidhonger
Huidhonger kan gevoelens van stress, depressie en angst versterken. Dit kan op zijn beurt allerlei negatieve fysiologische effecten teweegbrengen.
Om stress te bestrijden geeft het lichaam bijvoorbeeld het hormoon cortisol af. Dit hormoon kan de hartslag, bloeddruk, ademhaling en spierspanning verhogen en het spijsverterings- en immuunsysteem onderdrukken, wat het risico op infecties kan verhogen.
Een studie uit 2018 concludeerde dat de huid positieve en negatieve aanrakingsprikkels kan doorgeven aan sensorische zenuwen, die de gewaarwording van aanraking naar de hersenen overbrengen. Als reactie op lage intensiteit stimulatie van de huid, zoals aanraken of strelen, geeft het lichaam oxytocine af, dat sommige mensen het knuffelhormoon noemen.
Oxytocine heeft veel potentiële voordelen en draagt onder anderen bij aan het dagelijks welzijn en stressvermindering. Regelmatige aanraking kan daarom helpen het algemeen welzijn te handhaven, terwijl een gebrek aan lichamelijk contact negatieve psychologische en fysiologische effecten in de hand kan werken.
Symptomen huidhonger
Het kan moeilijk zijn voor iemand om te weten of hij of zij huidhonger ervaart. Meestal zullen mensen een overweldigend gevoel van eenzaamheid ervaren.
Mensen kunnen ook last hebben van:
- stress
- angst
- gevoelens van depressie
- geringe tevredenheid
- moeite met slapen
- vermoeidheid
Je kun ook gedrag vertonen waarmee je aanraking probeert te simuleren. Zoals:
- lange baden of douches nemen,
- je in dekens wikkelen,
- een huisdier of kussen knuffelen.
Psychologische complicaties bij huidhonger
De gevoelens van eenzaamheid en isolement die gepaard gaan met huidhonger zullen waarschijnlijk leiden tot nadelige psychologische complicaties. Zo kan een gebrek aan lichamelijk contact gevoelens van stress, angst en depressie versterken.
Een studie uit 2017 benadrukt dat aanraking het psychologisch welzijn bevordert. Daarom is het mogelijk dat een gebrek aan contact je mentale en emotionele gezondheid in gevaar brengt.
Een studie uit 2020 merkt op dat aanraking ook het gevoel van eenzaamheid kan verminderen. Daarom kan een gebrek aan lichamelijk contact bij sommige mensen eenzaamheid veroorzaken of verergeren.
Onderzoek wijst ook uit dat mensen die eenzaamheid rapporteren een getemperde cognitieve functie vertonen en een grotere kans op psychische aandoeningen zoals angst en depressie.
Remedies voor huidhonger
Enkele methoden die mensen kunnen proberen om het gevoel van tasthonger te overwinnen of te verminderen zijn de volgende:
- Gebruik van dekens: Je kunt proberen troost te vinden door je in dekens te wikkelen. Het gebruik van zwaartedekens kan ook de sensatie van het ontvangen van een knuffel nabootsen. Dit kan je een gevoel van rust en kalmte te geven.
- Zelfmassage: Je kunt proberen zelfmassage te beoefenen om huidhonger te verminderen. Je kunt bijvoorbeeld je nek masseren om je nervus vagus te stimuleren, wat stress kann verminderen.
- Autonome zintuiglijke meridiaan respons (ASMR): Dit verwijst naar de aangename sensatie die sommige mensen ervaren bij het luisteren naar ASMR-video’s. Deze geluiden activeren het gebied van de hersenen dat aanraking verwerkt en helpen je om je kalm en ontspannen te voelen.
- Herinnering aan eerder contact: Onderzoek suggereert dat aanraking een rol speelt bij het geheugen. Probeer je een eerder voorval van lichamelijk contact voor de geest te halen en je op je zintuigen te concentreren om die situatie opnieuw te beleven.
- Gebruik van lichaamskussens: Het gebruik van een lichaamskussen kan je helpen je comfortabeler te voelen tijdens de slaap. Dit kan ook de sensatie van knuffelen nabootsen.
- Knuffelen: Research suggereert dat zelfs het omhelzen van een levenloos voorwerp, zoals een kussen, stress kan helpen verminderen. Als je die hebt kun je ook je huisdier knuffelen. Dierlijk gezelschap kan sowieso een grote rol spelen om eenzaamheid, pijn of het gevoel van isolatie te verminderen.
- Communicatie: Probeer, indien mogelijk, regelmatig contact te houden met familie, vrienden, en andere dierbaren. Dit kan via sms’jes, telefoongesprekken, of videogesprekken. Onderzoek suggereert een verband tussen videogesprekken en verminderde gevoelens van eenzaamheid en sociaal isolement.
- Lichaamsbeweging: Lichamelijke activiteit kunnen je helpen je cognitieve functie en welzijn te verbeteren. Het kan ook helpen gevoelens van stress en depressie te verminderen en je slaap te verbeteren.
Wanneer moet je hulp zoeken?
Als je negatieve symptomen van je mentale gezondheid ervaart moet je proberen hulp te zoeken. Zonder behandeling kan je psychische gezondheid aanzienlijk verslechteren en kan deze klacht je levenskwaliteit aantasten.
Meer lezen
Rouwlust – E. Cohen, M. van der Vegt, S. van Kolfschoten
Iedereen weet dat baby’s niet overleven als ze geen huidcontact krijgen. Ook is algemeen bekend dat ouderen verpieteren als ze niet aangeraakt worden. En iedereen denkt maar dat het in de leeftijd tussen baby en bejaarde automatisch wel goed zit.
Maar ook de jonge weduwe is ernstig ondervoed als het gaat om aanraking: “Mijn lichaam is zo verdrietig. Mijn lijft voelt zwaar, mijn huid voelt kil, triest en niet de moeite waard. Omdat ze niet geliefd wordt. Niet aangeraakt. Er is geen schouder waar mijn lichaam op uithuilt.”
In een prachtig vormgegeven boek, worden korte teksten, gedichten, smeekbedes en citaten afgewisseld. De samenstellers van dit boek hebben deze verzameld bij schrijfworkshops en bij een seminar van Stichting de Jonge Weduwe over huidhonger.
Het boek Rouwlust (€13,50 incl. verzendkosten) is uitsluitend verkrijgbaar via de website www.rouwlust.com en is samengesteld door Esther Cohen, Miranda van der Vegt en Sandra van Kolfschoten.
Bronnen
- Cascio, C. J., et al. (2019). Social touch and human development.
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1878929317301962 - Cekaite, A., et al. (2017). The comforting touch: Tactile intimacy and talk in managing children’s distress.
https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/08351813.2017.1301293 - Chen, Y., et al. (2020). Oxytocin increases the pleasantness of affective touch and orbitofrontal cortex activity independent of valence.
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0924977X20302546 - Cohen, S., et al. (2015). Does hugging provide stress-buffering social support? A study of susceptibility to upper respiratory infection and illness.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4323947/ - Howland, R. H. (2014). Vagus nerve stimulation.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4017164/ - Ianì, F. (2019). Embodied memories: Reviewing the role of the body in memory processes.
https://link.springer.com/article/10.3758/s13423-019-01674-x - Jakubiak, B. K., et al. (2017). Affectionate touch to promote relational, psychological, and physical well-being in adulthood: A theoretical model and review of the research [Abstract].
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27225036/ - Mandolesi, L., et al. (2018). Effects of physical exercise on cognitive functioning and wellbeing: Biological and psychological benefits.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5934999/ - Moehring, F., et al. (2018). Keratinocytes mediate innocuous and noxious touch via ATP-P2X4 signaling.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5777822/ - National Institute on Aging (2019). Social isolation, loneliness in older people pose health risks [Press release].
https://www.nia.nih.gov/news/social-isolation-loneliness-older-people-pose-health-risks - Pierce, S. (2020). Touch starvation is a consequence of COVID-19’s physical distancing.
https://www.tmc.edu/news/2020/05/touch-starvation/ - Poerio, G, L., et al. (2018). More than a feeling: Autonomous sensory meridian response (ASMR) is characterized by reliable changes in affect and physiology.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6010208/ - Ratschen, E., et al. (2020). Human-animal relationships and interactions during the Covid-19 lockdown phase in the UK: Investigating links with mental health and loneliness.
https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0239397 - Rolls, E. T., et al. (2020). The orbitofrontal cortex: Reward, emotion and depression.
https://academic.oup.com/braincomms/article/2/2/fcaa196/5976759 - Sumioka, H., et al. (2013). Huggable communication medium decreases cortisol levels.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3805974/ - Suvilehto, J. T., et al. (2015). Topography of social touching depends on emotional bonds between humans.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4653180/ - Tejada, A. H., et al. (2020). Physical contact and loneliness: Being touched reduces perceptions of loneliness.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7250541/ - Thau, L., et al. (2020). Physiology, cortisol.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK538239/ - The emotional benefits of exercise. (n.d.).
https://www.nia.nih.gov/health/infographics/emotional-benefits-exercise - Uvnäs-Moberg, K., et al. (2015). Self-soothing behaviors with particular reference to oxytocin release induced by non-noxious sensory stimulation.
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyg.2014.01529/full - What is deep pressure stimulation? (n.d.).
https://www.appliedbehavioranalysisedu.org/what-is-deep-pressure-stimulation/ - Wheater, K. (2020). Skin hunger.
https://www.ed.ac.uk/chaplaincy/for-times-like-these/skin-hunger - Zamir, S., et al. (2018). Video-calls to reduce loneliness and social isolation within care environments for older people: An implementation study using collaborative action research.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5833092/