Rationeel-Emotieve Therapie (RET) is een vorm van cognitieve gedragstherapie. RET gebruikt rationaliteit om zelfdestructieve cognitieve processen te herkennen en daar mee om te gaan. Onbewust destructief gedrag wordt dan bewust erkend en vervolgens ondermijnd ten gunste van meer constructief gedrag.
Inhoud van dit artikel:
Cognitieve processen leidend
De therapie is ontwikkeld door Albert Ellis, een Joodse psychoanalyticus uit de Verenigde Staten. Volgens Ellis zijn cognitieve processen, waaronder je kijk op het leven en je verwachtingen van de wereld, bepalend voor de manier waarop je met het leven omgaat. Zo gaat een depressief persoon met een verslagen houding contacten aan, terwijl een niet-depressief persoon met meer zelfvertrouwen en charismatischer overkomt. Wanneer interacties slecht verlopen, kan dat slechte resultaat de problematische houding versterken, waardoor het probleem in de toekomst nog erger wordt.
Wat is het ABC-schema
Het acroniem “ABC” biedt inzicht in hoe je zelfvernietigend gedrag en cognitie te overwinnen. De “A” staat hier voor adversity, tegenslag, de dagelijkse obstakels en moeilijkheden waar iedereen mee te maken krijgt, alleen al als gevolg van de interactie met de wereld. De “B” staat voor believe, geloof, en gaat over de vraag of je in kwestie gelooft dat een positieve uitkomst mogelijk is en dat de tegenspoed echt overwonnen kan worden. De “C” staat voor consequences, de gevolgen die voortvloeien uit je geloof.
Net als andere cognitieve gedragstherapie gaat RET er van uit dat negatieve overtuigingen bijdragen aan negatieve resultaten, en dat het hebben van positieve overtuigingen over het confronteren van tegenslag tot goede resultaten leidt.
Wat is het G-schema (5G’s)
Er is door Bartelds een Nederlands model ontwikkelt van het ABC-schema van Ellis, de 5 G’s genaamd. De 5 G’s zijn:
- Gebeurtenis;
- Gedachten;
- Gevoelens;
- Gedrag;
- Gevolgen.
Je kunt op wijzijnmind een g-schema downloaden om in te vullen.
Doel van ERT
Een van de primaire doelen van rationeel-emotieve therapie is het bereiken van een staat van “mentaal welzijn”. Terwijl andere vormen van therapie doelen kunnen hebben zoals het blootleggen van onderdrukte psychodynamische conflicten, of het identificeren van periodes van intens leed dat eerder in het leven plaatsvond, is het idee bij RET iets abstracter.
Voor de rationeel-emotieve therapeut is het doel om een staat te bereiken waarin je in staat bent om op een meer constructieve en scherpzinnige manier om te gaan met negatieve gedachten en gedrag te vertonen en een betere kwaliteit van leven mogelijk te maken. Met andere woorden, het doel is om de zelfdestructieve overtuigingen en cognitieve processen die leiden tot teleurstellende of verstorende interacties met de wereld te verminderen of zelfs volledig uit te roeien.
Voor velen in het veld is de sleutel tot dit doel een concept dat bekend staat als “unconditional positive regard”. Het idee is dat je jezelf behandelt met een algemeen gevoel van goede wil en positiviteit, ongeacht de omstandigheden. Dit betekent natuurlijk niet dat je zelfkritiek volledig vermijdt, maar dat je over het algemeen het gevoel moet hebben dat men de controle heeft over je leven, en dat je in staat bent om de dingen goed te doen en positieve resultaten te bereiken in het geval van tegenspoed.
Gebruik en kritiek ERT
Net als de meeste cognitieve gedragstherapieën heeft rationeel-emotieve therapie in de loop der jaren veel kritiek gekregen. Velen beweren bijvoorbeeld dat de discipline als geheel te rationeel is en dat het “de emoties over het hoofd ziet”. Oprichter Ellis stelt dat emotie en denken onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn en dat men niet van elkaar kan scheiden. Met andere woorden, door de rationaliteit te verhogen, beheers je je emotionele problemen.
Daarnaast hebben velen aangegeven dat rationeel-emotieve therapie het meeste succes heeft bij de behandeling van depressie of neuroses. Psychotische stoornissen zoals schizofrenie zijn veel moeilijker met RET te behandelen. In feite is er zeer weinig bewijs dat cognitieve therapieën zoals deze enige invloed hebben op schizofrenie.
