Sommige mensen houden van de lange, warme dagen van de zomer, terwijl anderen genieten van de koudere dagen van de herfst. Is er een wetenschappelijke verklaring voor dat sommige seizoenen ons meer aanspreken dan andere?
Elke wetenschappelijke verklaring voor onze persoonlijke voorliefde voor een bepaald seizoen moet rekening houden met geografische verschillen. Waar je woont en het weer van die regio kan een belangrijke rol spelen in de voorkeur voor seizoenen.
Inhoud van dit artikel:
Seizoenen en stemming
Hoewel er weinig onderzoek is dat specifiek gericht is op de psychologie van seizoensgebonden voorkeuren, hebben onderzoekers ontdekt dat seizoensgebonden veranderingen in temperatuur en licht van invloed kunnen zijn op stemmingen en gedrag.
Seizoenen kunnen een krachtige invloed hebben op je gemoedstoestand. De wintermaanden veroorzaken soms een seizoensgebonden affectieve stoornis, een soort depressie, ook wel winterdepressie genoemd.
Onderzoek heeft ook aangetoond dat het begin van de lente kan leiden tot een tijdelijke verhoging van de positiviteit, afhankelijk van hoeveel tijd je buitenshuis doorbrengt. Er zijn ook mensen die juist in de lente- of zomermaanden een hevigere depressie voelen.
Temperatuur en gedrag
Koud weer kan onze gemoedstoestand beïnvloeden maar onderzoekers hebben ook ontdekt dat dalende temperaturen een effect kunnen hebben op het gedrag. De kamertemperatuur kan bijvoorbeeld invloed hebben op hoe mensen criminele verdachten beoordelen.
Uit een studie uit 2014 blijkt dat mensen in warme kamers de beschuldigde misdadigers als impulsief en heethoofdig zagen, terwijl de mensen in koude kamers de verdachten eerder als koelbloedige misdadigers beschouwden die hun misdrijven in voorbedachte rade uitvoerden.
Uit een onderzoek uit 2008 bleek dat mensen die een warme drank in hun handen hebben anderen eerder als warmer en persoonlijker zien. Wanneer ze een koud drankje vasthouden zien ze anderen als koudere persoonlijkheden.
Hieruit blijkt dat temperatuur een subtiele maar diepgaande invloed kan hebben op hoe we oordelen over andere mensen.
Licht en stemming
Licht kan een belangrijke invloed hebben op je stemming. Heldere, zonnige dagen kunnen je gelukkig en energiek maken, terwijl donkere, sombere dagen je somber en ongeïnspireerd kunnen maken. Licht kan ook een rol spelen in je persoonlijke voorkeur voor bepaalde seizoenen van het jaar.
Het circadiane ritme van je lichaam, de 24-uurs-cyclus van wakker zijn en slapen, wordt beïnvloed door zonlicht. Een afnemende hoeveelheid zonlicht zorgt ervoor dat het lichaam hormonen vrijmaakt die perioden van melancholie en lethargie in gang zet.
Een gebrek aan zonlicht tijdens de herfst- en wintermaanden hangt samen met de seizoensgebonden affectieve stoornis. Mensen die symptomen van deze stoornis ervaren kunnen zich depressief voelen tijdens de donkerdere, kortere dagen van het jaar en hun interesse in activiteiten laten verliezen. Ze kunnen ook andere symptomen ervaren zoals verhoogde vermoeidheid en eetlust.
Deze mensen geven vaak de voorkeur aan de zonnigere lente- en zomermaanden wanneer ze minder snel last hebben van symptomen van deze seizoensgebonden aandoening.
Geboortemaand en temperament
Mensen die in de lente- en zomermaanden geboren zijn hebben vaker een overdreven positief temperament en lopen meer kans op snelle stemmingswisselingen. Mensen die in de wintermaanden worden geboren hebben minder vaak een prikkelbaar temperament. Eén onderzoek vond zelfs een verband tussen psychiatrische stoornissen en de geboortemaand voor studiedeelnemers in Engeland.
Wat je favoriete seizoen zegt over jou
Temperatuur- en lichtniveaus kunnen een rol spelen bij het bepalen van welk seizoen je het meest houdt, maar je voorkeur voor een seizoen zegt ook iets over je persoonlijkheid.
Voorjaar
De lente is het moment waarop de korte, donkere dagen van de winter plaats maken voor warmere temperaturen en groenere buitenruimtes.
Als de lente je favoriete seizoen is kan dit zeggen dat je verlangt naar nieuwe ervaringen en avontuur. Je hebt waarschijnlijk een extroverte kant en je houdt van een nieuw begin.
Zomer
De zomer bestaat uit langere, warmere, heldere dagen en is een tijd om te reizen en te genieten van het buitenleven.
Als de zomer je favoriete tijd van het jaar is kan dit betekenen dat je graag op stap gaat en een actieve levensstijl hebt. Je hebt waarschijnlijk een extraverte kant bent vrolijk, vriendelijk en assertief.
Herfst
De levendige oranje kleuren en het koelere weer van de herfst maken ook dit jaargetijde een avontuurlijk moment. De komende feestdagen inspireren om terug te denken aan het afgelopen jaar en plannen te maken voor het komende jaar.
Als je van de herfst houdt kun je houden van verandering en avontuur. Maar je bent ook bezig met introspectie, de balans opmaken en je hebt waarschijnlijk een introverte kant.
Winter
De winter is kil en donker, maar ook huiselijk en gezellig.
Als dit je favoriete seizoen is kan dat betekenen dat je een introvert en melancholisch karakter hebt en houdt van huiselijke gezelligheid.
Conclusie
Seizoensveranderingen in licht en temperatuur kunnen een grote rol spelen in hoe we denken, voelen en ons gedragen. Maar je individuele voorkeuren kunnen worden beïnvloed door een groot aantal factoren.
Als je tijdens de zomermaanden in het buitenleven bent opgegroeid en aangename herinneringen hebt aan het zomerseizoen is de kans groter dat je als volwassene ook van de zomer houdt.
Je voorkeuren, inclusief die voor bepaalde tijden van het jaar, zijn complex en worden waarschijnlijk beïnvloed door een breed scala aan factoren die op elkaar inwerken.
Bronnen
- Rihmer Z, Erdos P, Ormos M, et al. Association between affective temperaments and season of birth in a general student population. Journal of Affective Disorders. 2011;132(1-2):64-70. doi:10.1016/j.jad.2011.01.015
- Spies M, James GM, Vraka C, et al. Brain monoamine oxidase A in seasonal affective disorder and treatment with bright light therapy. Transl Psychiatry. 2018;8(1):198. doi:10.1038/s41398-018-0227-2
- Disanto G, Morahan JM, Lacey MV, et al. Seasonal distribution of psychiatric births in England. PLoS ONE. 2012;7(4):e34866. doi:10.1371/journal.pone.0034866
- Gockel C, Kolb PM, Werth L. Murder or not? Cold temperature makes criminals appear to be cold-blooded and warm temperature to be hot-headed. PLoS ONE. 2014;9(4):e96231. doi:10.1371/journal.pone.0096231
- Williams LE, Bargh JA. Experiencing physical warmth promotes interpersonal warmth. Science. 2008;322(5901):606-607. doi:10.1126/science.1162548
- National Institute of Mental Health. Seasonal affective disorder. Updated March 2016.