In haar boek Ongezien opgegroeid schrijft psycholoog Lindsay Gibson over emotioneel onvolwassen ouders. Dit zijn ouders die hun kind niet voldoende liefde of veiligheid kunnen geven en narcistische kenmerken hebben.
Gibson verdeelt deze emotioneel onvolwassen en narcistische ouders in vier verschillende typen. Deze typen hebben met elkaar gemeen dat ze allemaal eenzaamheid en onzekerheid veroorzaken bij hun kinderen. Ook vertonen ze egocentrisch gedrag en hebben ze moeite om zich emotioneel met hun kinderen te verbinden. Ze gebruiken hun kinderen ook vaak om zichzelf beter te voelen en vinden het moeilijk om hun kinderen te zien als unieke individuen met hun eigen behoeften.
De vier typen emotioneel onvolwassen ouders vertonen allen narcistische trekken, in meer of mindere mate.
De emotionele ouder
De emotionele ouder ouder wordt volledig geleid door zijn gevoelens. Is soms actief betrokken bij hun kinderen, maar kan zich ook plotseling volledig uit het contact terugtrekken. Is onvoorspelbaar en kan daardoor beangstigend zijn voor hun kinderen. Reageert heftig op kleine dingen en leunt sterk op andere mensen.
De gedreven, gemotiveerde ouder
De gedreven, gemotiveerde ouder is heel erg doelgericht en heeft het altijd druk. Is altijd bezig met het streven naar perfectie. Verwacht dit ook van de kinderen. Is sterk controlerend en heeft weinig empathie.
De passieve ouder
De passieve ouder heeft een laissez-faire mindset en is erg vermijdend van aard. De schade die zijn aanrichten is minder duidelijk zichtbaar, maar zeker aanwezig. Ze kijken vaak toe hoe de andere dominante ouder de boel terroriseert en beschermen de kinderen niet. Ze minimaliseren de problemen in het gezin.
De afwijzende ouder
De afwijzende ouder lijkt helemaal geen familie te willen hebben. Houdt niet van emotionele intimiteit en wil niet gestoord worden door de kinderen. Trekt zich vaak terug uit het gezinsleven en wil vooral graag met rust gelaten worden.
Een van je ouders kan uiteraard ook een mix zijn van de verschillende typen.
Omgaan met emotioneel onvolwassen, narcistische ouders
Het is belangrijk om te herkennen op welke manier je ouder emotioneel onvolwassen is en welke trekken hij of zij vertoont. Vervolgens kun je gaan onderzoeken welke impact het gedrag heeft gehad en in welke rol je bent gedrukt. Een rol die je speelt en die misschien helemaal niet bij je past.
In haar boek beschrijft Gibson uitgebreid hoe je je oude rolpatroon loslaat en hoe je op zoek kunt naar je eigen, authentieke zelf.
Meer artikelen over narcistische ouders:
- Wat zijn de kenmerken en gevolgen van narcistische ouders?
- Hoe herken je een narcistische moeder?
- Hoe ga je om met een narcistische moeder?
- Goede boeken over hechtingsproblemen en emotionele verwaarlozing
Waarom word je steeds verliefd op hetzelfde type?
Lees het in het artikel Lovemaps: de verborgen blauwdruk van onze liefde.
Boekentip:
Een toekomst zonder vroeger (Sammie Wolf)
Sammie is begin twintig en worstelt met de gevolgen van onveilige hechting en emotionele verwaarlozing. Het ontbreken van een emotioneel veilige basis in haar jeugd sijpelt door in haar volwassen leven. In de openhartige verhalen in Een toekomst zonder vroeger deelt Sammie hoe een onveilige hechting en emotionele verwaarlozing voor haar voelen, en hoe ze zichzelf steeds beter leert begrijpen.