Inhoud van dit artikel:
Wat is een periodieke explosieve stoornis?
Iemand met een periodieke explosieve stoornis kan in vlagen (periodiek) zijn woede en/of agressie niet beheersen. Iedereen is wel eens boos of heeft wel eens een woede-uitbarsting, maar iemand met een periodieke explosieve stoornis heeft hier totaal geen grip/controle meer op.
De hoeveelheid woede en agressie staat dan niet meer in verhouding tot hetgeen wat er aan vooraf ging. Dit kan leiden tot gewelddadig gedrag, waardoor mensen met deze stoornis vaak in de problemen komen. Dat kunnen financiële problemen zijn (als gevolg van het vernielen van kostbare goederen in huis), maar ook relatieproblemen of problemen met justitie.
Achteraf vraagt iemand met deze stoornis zich vaal af waarom hij zo kwaad is geworden en heeft zelf veel moeite dit te begrijpen. Er is vaak sprake van schuldgevoelens en schaamte achteraf.
Kinderen moeten leren dat boosheid en woede normale emoties zijn, waar je op verschillende manieren mee om kunt gaan zonder agressief te worden. Een vulkaan in mijn buik staat boordevol aansprekende oefeningen, verhalen en spelletjes voor kinderen vanaf vijf jaar.
De periodieke explosieve stoornis is een stoornis in de impulsbeheersing .
Symptomen periodieke explosieve stoornis
Agressieve episodes kunnen worden voorafgegaan of begeleid door:
- Woede
- Irritatie
- Verhoogde energie
- Snelle gedachten
- Tintelingen
- Trillingen
- Hartkloppingen
- Spanning of samentrekking van de borstkas
De explosieve uitbarstingen kunnen bestaan uit:
- Enorme driftbuien
- Tirades
- Verhitte ruzies
- Schreeuwen
- Slaan, schoppen of duwen
- Gevechten
- Beschadigingen van eigendommen
- Bedreigingen of mishandelingen van mensen of dieren
Vertoont je gedrag hardnekkige patronen, die je zeer tegen je zin niet eenvoudig kunt doorbreken? In dat geval helpt schematherapie je verder.
Oorzaken periodieke explosieve stoornis
De precieze oorzaak van de periodieke explosieve stoornis is onbekend, maar het wordt waarschijnlijk veroorzaakt door een aantal omgevings- en biologische factoren. De stoornis begint meestal in de kindertijd – na de leeftijd van 6 jaar – of tijdens de adolescentie en komt vaker voor bij mensen onder de 40 jaar.
- Omgeving: De meeste mensen met deze stoornis groeiden op in gezinnen waar explosief gedrag en verbaal en fysiek geweld veel voorkwamen. Doordat deze kinderen al op jonge leeftijd aan dit soort geweld worden blootgesteld, is de kans groter dat ze dezelfde eigenschappen zullen vertonen naarmate ze ouder worden.
- Genetisch: Er kan een genetische component zijn die ervoor zorgt dat de aandoening van ouders op kinderen wordt overgedragen.
- Chemie van de hersenen: Er kunnen verschillen zijn in de manier waarop serotonine, een belangrijke chemische boodschapper in de hersenen, werkt bij mensen met een periodieke explosieve stoornis.
Risicofactoren periodieke explosieve stoornis
Deze factoren verhogen je risico op het ontwikkelen van periodieke explosieve stoornis:
- Geschiedenis van fysiek misbruik. Mensen die als kind zijn misbruikt of meerdere traumatische gebeurtenissen hebben meegemaakt, hebben een verhoogd risico op periodieke explosieve stoornis.
- Geschiedenis van andere psychische gezondheidsproblemen. Mensen met een antisociale persoonlijkheidsstoornis, narcistische persoonlijkheidsstoornis, borderline persoonlijkheidsstoornis of andere stoornissen waar impulscontrole een probleem kan zijn, zoals ADHD, hebben een verhoogd risico op een periodieke explosieve stoornis.