Waarom wrok koesteren schadelijk is voor je gezondheid

Voor sommige mensen is wrok koesteren de eerste stap in het aanvaarden en erkennen van hun gevoelens tegenover zichzelf of tegenover de persoon die hen onrecht heeft aangedaan. Als het tijdelijk koesteren van wrok je ertoe brengt iemand aan te spreken op gedrag dat je gekwetst heeft kan het een behulpzame emotie zijn.

Maar wrok is over het algemeen vooral schadelijk en pijnlijk voor degene die wrok koestert. Het kan je met bitterheid vullen, je in het verleden doen blijven hangen en tot angst of depressie leiden. Dat betekent dat jij degene bent die onder de situatie lijdt en niet degene waarover je boosheid en irritatie voelt.

Mensen willen vaak iemand de schuld geven, ook al heeft niemand werkelijk schuld. Je houdt soms lange tijd vast aan wrok omdat het je een gevoel van controle geeft. Je denkt dat als je een misstap niet vergeeft het nooit meer zal gebeuren. Ons ego wil zijn tanden zetten in verwijten, negativiteit en spanning, maar wrok koesteren geeft je geen controle over de situatie.

Wrok lost je probleem niet op en zorgt er hoogstwaarschijnlijk niet voor dat je je beter gaat voelen. Hoewel het ook ongezond is om je gevoelens niet te voelen of niet volledig te verwerken en te accepteren, toont onderzoek aan dat je fixeren op negatieve emoties in plaats van ze op te lossen net zo schadelijk is. Het kan je mentale en lichamelijke gezondheid aanzienlijk beïnvloeden.

Lees ook: Slachtoffermentaliteit: hoe signaleer je het en hoe ga je ermee om?

Wrok schaadt je psychische gezondheid

Wrok koesteren kan je mentale gezondheid op verschillende manieren nadelig beïnvloeden. Het koesteren van wrok kan je gevangen houden in bitterheid, hopeloosheid, leegte of woedeaanvallen.

Door je negatieve gevoelens te koesteren sta je meer bloot aan onaangenamere emoties en gedachten. Het steeds opnieuw herbeleven van het negatieve voorval en de negatieve emoties kan verontrustend, uitputtend en frustrerend zijn.

Onderzoek toont aan dat het herbeleven van een onaangename gebeurtenis het gevoel geeft dat het voorval veel recenter gebeurd is. Als je in de verleiding komt om bij een grief stil te blijven staan herinner jezelf er dan aan wat je met je lichaam doet als je het scenario nog eens door je hoofd laat gaan. Je hersenen weten niet wat echt is en wat ingebeeld. Als je in verbeelding een ervaring naspeelt die je zes maanden geleden had reageert je lichaam alsof je dezelfde ervaring steeds opnieuw beleeft.

Als je de ervaring in je geheugen erger maakt, iets dat heel vaak onbewust gebeurt, kan de wrok zelfs pijnlijker worden dan de gebeurtenis zelf. Dit is een zelf toegebrachte wond die je alleen maar slechter doet voelen.

Opgebouwde wrok kan ook de kans vergroten op:

• Angst
• Agressief gedrag
• Depressie
• Emotionele ontregeling
• Andere stemmingsstoornissen
• Zelfbeschadiging of zelfmoordgedachten

Wrok schaadt je lichamelijke gezondheid

Onderzoek toont aan dat het vasthouden aan woede diepgaande negatieve gevolgen hebben op je lichamelijke gezondheid. Leven in een chronische staat van stress en spanning schakelt de herstelmechanismen van je lichaam uit, waardoor ontstekingen en het stresshormoon cortisol in het lichaam toenemen.

Chronische stress kan een hele reeks nadelige gezondheidseffecten op het lichaam veroorzaken, waaronder op:

• Cardiovasculaire gezondheid
• Spijsvertering
• Vruchtbaarheid
• Slaap
• Het immuunsysteem

Hoofdpijn, slapeloosheid, maagklachten, hartkwalen en astma komen vaker voor bij mensen met veel stress, vooral bij mensen die niet goed reageren op veranderingen of moeilijke situaties. Van overmatige woede is aangetoond dat het een nadelige invloed heeft op cognitie en executieve functies. In één studie werd zelfs vastgesteld dat het besluitvormingsvermogen van mensen met veel woede verminderd was. Het geheugen en de waarneming van de werkelijkheid kunnen ook negatief geassocieerd worden met het koesteren van wrok.

Wrok heeft sociale gevolgen

Wrok koesteren kan een grote invloed hebben op je sociale leven. Onaardig of boos reageren op kwetsende situaties kan vervreemding van familieleden veroorzaken, vriendschappen ruïneren, of het aantal mensen met wie je omgaat beperken. Als mensen je zien als iemand die regelmatig wrok koestert zijn ze misschien minder geneigd met je om te gaan of erop te vertrouwen dat je er voor hen bent. Je kinderen kunnen je gedrag kopieren waardoor ook zij aan de negatieve gevolgen van stress blootstaan.

Stappen om je wrok los te laten

Het loslaten van wrok schakelt het parasympatisch zenuwstelsel in, dat je immuunsysteem efficiënter helpt functioneren en ruimte maakt voor feel-good hormonen als serotonine en oxytocine.

Kortom, het loslaten van wrok bevrijdt je. Het geeft je de ruimte je te concentreren op de positieve relaties in je leven, de relaties die je echt geluk en tevredenheid brengen. Het vermindert ook je angst en vijandigheid en het verbetert je eigenwaarde en je gezondheid.

Dit zijn stappen die je kunt nemen om wrok los te laten:

Sta jezelf toe de pijn te voelen

Onderzoek toont aan dat het vermijden van negatieve emoties schadelijk is voor het immuunsysteem. Het is belangrijk te erkennen dat je wrok hebt en ruimte te maken voor gekwetstheid, boosheid, verdriet en angst.

Stel duidelijke grenzen

Als je het gevoel hebt dat je kunt vertrouwen op je eigen standvastigheid in het stellen van goede grenzen kun je anderen gemakkelijkervergeven. Je vertrouwt er dan op dat je het niet nog een keer zal laten gebeuren.

Besef dat je pijn vergroot wordt als je niet kunt vergeven

De eerste pijl die je pijn doet is de actie waar je wrok over koestert, de tweede pijl is je zelfopgelegde lijden. Je kan de pijn dus veel erger maken door aan je wrok vast te houden.

Weet dat echte vergeving tijd vergt

Vergeven kun je niet van de ene dag op de andere. Richt je op het maken van vorderingen in de loop van de tijd. Laat met elke nieuwe dag een beetje gekwetstheid en boosheid los.

Denk twee keer na voor je een geliefde om hulp vraagt

Als je met familie of vrienden wrok probeert te verwerken kan dat soms averechts werken. Ze kunnen zich beschermend naar je voelen en je wrok- en wraakemoties versterken.

Vergeef jezelf

Het is belangrijk om jezelf te vergeven voor alle manieren waarop je deze situatie niet hebt veranderd. Veel mensen houden zichzelf verantwoordelijk als hen iets ergs overkomt. Je moet ook jezelf vergeven voor het leed dat je anderen hebt aangedaan. Als mensen moeten we erkennen dat we ook andere mensen gekwetst hebben.”

Visualiseer dat je je wrok loslaat

Stel je voor dat je degenen die je gekwetst hebt om vergeving vraagt. Concentreer je dan op het opzettelijk vergeven van je dader. Breng ze in gedachten en stuur vergeving naar hen.

Ga een gesprek aan om de goede redenen

Soms heb je een persoonlijke ontmoeting nodig met degene die je heeft gekwetst, maar dat is niet altijd gepast. Vraag je af wat je motivatie is om dit gesprek te voeren en wat je uit deze relatie wilt halen.

Als het een relatie is die je op lange termijn wilt hebben kan daar een gesprek voor nodig zijn. Maar als je alleen je gelijk wilt halen of een punt wilt maken heeft een gesprek weinig zin. Het is beter om dan je gevoelens te verwerken met een coach of psycholoog. Je kunt ook een brief schrijven en die vervolgens niet versturen.

Tenslotte

Hoewel het belangrijk is wrok te verwerken is het voor alle betrokkenen ongezond om wrok te blijven koesteren. Te haastig iemand vergeven of ongemakkelijke situaties uit de weg gaan zijn ook geen goede oplossingen.

Probeer moeilijke gebeurtenissen en gevoelens te verwerken en geef jezelf tijd om erom te rouwen, boos te zijn, of erin te zwelgen. Maar laat je wrok geen blijvende staat worden. Probeer het probleem te verwerken, het op te lossen en verder te gaan.

Lees ook: Slachtoffermentaliteit: hoe signaleer je het en hoe ga je ermee om?