lgbtq identity e

Toegewezen gender

LGBTQ-woordenboek

Wat is toegewezen gender?

Toegewezen gender is het label dat bij de geboorte wordt gegeven op basis van fysieke kenmerken, zoals anatomie. Voor de meeste mensen betekent dit dat ze in de categorie ‘man’ of ‘vrouw’ vallen. Dit label gaat vaak gepaard met maatschappelijke verwachtingen over hoe iemand zich zou moeten gedragen, kleden of identificeren.

Het toegewezen gender komt echter niet altijd overeen met hoe iemand zichzelf werkelijk voelt. Zo kan iemand die bij de geboorte als vrouw is aangemerkt, zich later identificeren als man, non-binair of iets anders. Door het concept van toegewezen gender te begrijpen, wordt duidelijk dat genderidentiteit persoonlijk is en niet per se overeenkomt met wat bij de geboorte is aangenomen. Dit begrip speelt een belangrijke rol in gesprekken over genderdiversiteit en genderexpressie.

Mateo werd altijd verteld dat hij een jongen was. Zijn ouders kleedden hem in blauw, moedigden hem aan om met auto’s en sportartikelen te spelen en noemden hem hun zoon. Maar naarmate Mateo ouder werd, voelde hij zich steeds ongemakkelijker bij het woord ‘jongen’ en de verwachtingen die daarbij hoorden. Pas toen zijn beste vriendin Rosa uit de kast kwam als non-binair, begon Mateo na te denken over gender buiten wat hem bij de geboorte was toegewezen.

Rosa legde uit: “Toegewezen gender is slechts een startpunt; het bepaalt niet wie je bent.” Dat gesprek veranderde alles voor Mateo. “Dus ik mag onderzoeken wat goed voelt voor mij?” vroeg hij. Rosa knikte en zei: “Absoluut. Het gaat erom te ontdekken wie je echt bent, niet wat de maatschappij voor je heeft bedacht.” Na verloop van tijd ontdekte Mateo dat hij zich identificeerde als genderfluïde, een mix van verschillende uitingen die echt bij hem paste.

Het leren over toegewezen gender gaf Mateo de woorden om zijn ervaring te verwoorden. Het hielp hem ook om zijn reis te delen met familie en vrienden, en hen te laten zien dat identiteit meer is dan het label dat je bij je geboorte krijgt. Door zijn authentieke zelf te omarmen, vond Mateo een nieuw gevoel van zelfvertrouwen en vrijheid.

Wat is het verschil tussen toegewezen gender en toegewezen geslacht?

Toegewezen gender bij geboorte (AGAB) en toegewezen geslacht bij geboorte (ASAB) verwijzen naar het label dat wordt gegeven aan een pasgeborene op basis van fysieke kenmerken, zoals genitaliën. Dit wordt doorgaans vastgelegd op de geboorteakte. Terwijl AGAB vaak verwijst naar de sociale en psychologische aspecten van gender, richt ASAB zich specifiek op biologische kenmerken. Deze labels hebben grote invloed op hoe mensen worden behandeld, de verwachtingen die aan hen worden gesteld en hoe ze hun identiteit ontwikkelen.

Belangrijke begrippen

  • Toegewezen gender bij geboorte (AGAB): Verwijst naar de genderidentiteit die wordt aangenomen op basis van fysieke kenmerken.
    • AMAB (Assigned Male at Birth): Iemand die bij de geboorte als man is aangemerkt.
    • AFAB (Assigned Female at Birth): Iemand die bij de geboorte als vrouw is aangemerkt.
  • Toegewezen geslacht bij geboorte (ASAB): Verwijst specifiek naar het biologische geslacht op basis van fysieke kenmerken, zoals chromosomen of genitaliën. Deze term wordt vaker gebruikt in medische en juridische contexten om het verschil tussen geslacht en gender te verduidelijken.
  • Gedwongen toegewezen gender bij geboorte (CAGAB): Verwijst naar gevallen waarin medische ingrepen worden uitgevoerd om de fysieke kenmerken van intersekse baby’s aan te passen aan een mannelijk of vrouwelijk profiel.
  • Onjuist toegewezen gender bij geboorte (IAGAB): Verwijst naar situaties waarin een intersekse kind of een kind met niet-zichtbare intersekse kenmerken een gender wordt toegewezen die niet overeenkomt met hun biologische eigenschappen.
  • Toegewezen gender op latere leeftijd (AGAA): Beschrijft beslissingen die later in de kindertijd worden genomen over hoe een kind wordt opgevoed met betrekking tot genderidentiteit.

Begrippen cisgender, transgender en gendermodaliteit

Cisgender personen hebben een genderidentiteit die overeenkomt met hun AGAB of ASAB. Transgender personen hebben een genderidentiteit die verschilt van hun AGAB. Het begrip “gendermodaliteit” wordt gebruikt om de relatie te beschrijven tussen iemands genderidentiteit en het toegewezen label bij de geboorte.

Historische context

De termen AGAB en ASAB hebben zich in de loop der tijd ontwikkeld. In klinische settings werden termen zoals “natal sex” vroeger gebruikt. Met de herziening van de DSM-5-TR in 2022 veranderde de taal naar “individual assigned sex/gender at birth” om beter recht te doen aan non-binaire en transgender identiteiten. Hoewel AGAB sinds de vroege jaren 2000 breed wordt gebruikt in queer gemeenschappen, heeft het een bijzondere relevantie voor intersekse gemeenschappen, vooral in discussies over medische ingrepen en de gevolgen daarvan.

Erkenning van intersekse en genderdiversiteit

In sommige landen is het nu mogelijk om intersekse als geldige aanduiding te registreren of het geslachtsveld volledig weg te laten van geboorteaktes. In 2016 werd Sara Kelly Keenan de eerste Amerikaanse burger die een geboorteakte kreeg waarop intersekse stond vermeld. Sommige activisten pleiten ervoor om gender- of geslachtsmarkeringen volledig van geboorteaktes te verwijderen, omdat dit het risico op discriminatie verkleint en mensen de vrijheid geeft om hun gender later zelf te definiëren.

See also: AIAB (Assigned Intersex at Birth) and AXAB (Assigned X at Birth)

Meer lezen over: LGBTQ-woordenboek

Sources

Waarom word je steeds verliefd op hetzelfde type?

Lees het in het artikel Lovemaps: de verborgen blauwdruk van onze liefde.

Boekentip:

Een toekomst zonder vroeger (Sammie Wolf)

Sammie is begin twintig en worstelt met de gevolgen van onveilige hechting en emotionele verwaarlozing. Het ontbreken van een emotioneel veilige basis in haar jeugd sijpelt door in haar volwassen leven. In de openhartige verhalen in Een toekomst zonder vroeger deelt Sammie hoe een onveilige hechting en emotionele verwaarlozing voor haar voelen, en hoe ze zichzelf steeds beter leert begrijpen.