De term ‘daddy issues’ wordt veel gebruikt. Het is een containerbegrip geworden om bijna alles te beschrijven wat een vrouw doet als het op seks en relaties aankomt: als ze ‘te snel’ klaarkomt, geen orgasme kan krijgen, geruststelling zoekt of beschermd wil worden, als ze de voorkeur geeft aan oudere mannen, graag gespankt wordt of haar partner in bed ‘papa’ noemt.
Kinderen hebben een betrouwbare volwassene in hun leven nodig om veilig te hechten. Als dit niet lukt kunnen ze een vermijdende of angstige hechtingsstijl vormen. Als de vaderfiguur in het leven van een kind niet consequent veilig of aanwezig is, kan dat later in de volwassenheid leiden tot een onveilige hechtingsstijl. Deze hechtingsstijlen kunnen zich bij veel mensen uiteindelijk presenteren als wat sommigen ‘daddy issues’ noemen.
Goede boeken over hechting
Deze boeken leren je hoe hechtingsproblemen tot uiting komen als je volwassen bent en wat je eraan kunt doen.
‘Daddy issues’ is geen officiële medische term of erkende stoornis in de meest recente editie van het Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5). Het is daarom lastig een goede definitie te geven. Dit is ook een reden waarom veel deskundigen een probleem hebben met de term. Daarnaast is de uitdrukking een manier om de hechtingsbehoeften van vrouwen te minimaliseren.
Lees ook: Hechting en hechtingsproblemen bij kinderen en volwassenen
Waar komt het idee van ‘daddy issues’ vandaan?
‘Daddy issues’ komen waarschijnlijk voort uit Freud’s idee over iemand met een vadercomplex, een persoon die onbewuste impulsen en associaties heeft als gevolg van een slechte relatie met zijn vader.
Uit die theorie kwam het Oedipus-complex voort, de theorie dat jongens een onbewuste aantrekkingskracht voelen tot hun moeder, en het Electra-complex, de theorie dat meisjes een onbewuste aantrekkingskracht voelen tot hun vader.
Lees ook: Sigmund Freud en de psychoseksuele ontwikkeling
Zijn er verschillende soorten ‘daddy issues’?
De hechtingspatronen die in de kindertijd gevormd werden, kunnen je hechtingsstijlen in je volwassen relaties beïnvloeden. De ervaring van mensen met hun ouders is nooit precies hetzelfde, zelfs niet die van twee kinderen uit hetzelfde gezin die ook nog eens een eeneiige tweeling zijn.
Hschtingsstijlen worden gecategoriseerd als veilig of onveilig, met verschillende subtypes van onveilige hechtingsstijlen. Veilige hechtingsstijlen ontstaan doordat je een verzorger had die reageerde op je behoeften en emotioneel beschikbaar was. Onveilige hechtingsstijlen daarentegen vloeien voort uit het hebben van een verzorger die niet op je behoeften reageerde en emotioneel niet beschikbaar was.
Veilige hechtingsstijlen ontwikkelen zich als je behoeften in je kindertijd door je verzorger werden vervuld. Mensen die een liefdevolle en veilige relatie met hun verzorgers hebben groeien meestal op tot zelfverzekerde en zelfverzekerde volwassenen. Dit zijn de mensen die hun leven in allerlei opzichten voor elkaar hebben, ook hun hechte relaties. Hun relaties zijn meestal langdurig en gebouwd op echt vertrouwen en intimiteit.
Onveilige hechtingsstijlen hebben veel gemeen met wat in de paraplu-term ‘daddy issues’ wordt samengevat:
- angstig zijn als je niet bij je partner bent
- veel geruststelling nodig hebben dat de relatie in orde is
- elke tegenslag zien als een teken dat de relatie gedoemd is te mislukken
Het gaat ook niet alleen om romantische relaties. Je relatie met je verzorgers en je hechtingsstijl hebben ook invloed op andere hechte relaties, waaronder je vriendschappen.
Lees ook: Hechting en hechtingsproblemen bij kinderen en volwassenen
Wie heeft last van ‘daddy issues’?
Vaderproblemen zijn niet alleen een vrouwending. Het maakt niet uit welke biologische sekse je bij je geboorte toegewezen kreeg of met welk gender je je identificeert; je relatie met je verzorgers heeft invloed op de manier waarop je je volwassen relaties benadert en ermee omgaat.
De manier waarop iemands problemen zich presenteren ziet er niet bij iedereen precies hetzelfde uit. Zogenaamde ‘daddy issues’ kunnen daarnaast ook heel goed ‘mother issues’, ‘grandfather issues’ of ‘grandmother issues’ zijn. Of iets heel anders. Niemand is er immuun voor.
Waarom lijkt het concept ‘daddy issues’ zo gendergebonden?
Freud’s theorieën richtten zich in eerste instantie op de relatie tussen vader en zoon. Dus van oudsher zijn ‘daddy issues’ juist helemaal geen vrouwending. Waarom ze dat wel zijn geworden is een vraag waar geen antwoord op is. Dat het schadelijk is om ‘daddy issues’ een vrouwending te maken is wel zeker.
De term ‘daddy issues’ voor vrouwen die zich gedragen op een bepaalde manier is typisch een methode om de behoeften of verlangens van een vrouw te ontmenselijken. De term ‘daddy issues’ kan gebruikt worden om aan te duiden dat een vrouw naar een sterke hechting met een man verlangt. In deze gevallen minimaliseert het gebruik van de term de basisbehoeften van een vrouw in een relatie. Ook als een vrouw naar seksuele intimiteit met mannen verlangt, moet dat wel komen omdat ze ‘daddy issues’ heeft: met andere woorden, er moet iets mis met haar zijn wil ze naar seks verlangen.
Iedereen kan hechtingswonden hebben door het niet hebben van sterke relaties met je ouders. De term alleen gebruiken om vrouwen aan te duiden werkt kleinerend.
Hoe kunnen je ‘daddy issues’ je partnerkeuze beïnvloeden?
Mensen zijn geneigd het soort relaties te krijgen die ze in het verleden gehad hebben, ook al waren die moeizaam, beangstigend of toxisch. Als je relatie met je verzorger traumatisch of teleurstellend was zul je eerder een partner kiezen die je op dezelfde manier zal teleurstellen of traumatiseren.
Voor sommigen komt dat omdat dit hun “norm” was toen ze opgroeiden. Dit is het soort relatie dat ze denken te moeten hebben. Dit is wat ze zijn gaan beschouwen als liefde. Voor anderen is een partner die op de ouder lijkt een onbewuste hoop om de liefde van die ouder te krijgen.
Onveilige hechtingsstijlen kunnen leiden tot gedrag waarmee je je partner wegduwt en de teleurstellende relatie creëert die je op grond van je eerdere ervaringen verwacht. Als je niet met deze problemen hebt afgerekend kunnen ze daarmee ook je potentieel gezonde relatie met een voor jou fijne partner beïnvloeden.
Hoe kunnen ‘daddy issues’ je seksuele identiteit en gedrag beïnvloeden?
Een slechte relatie met een verzorger kan je seksuele gedrag beïnvloeden. Bewijsmateriaal over of en hoe het iemands seksuele identiteit beïnvloedt is gemengd. Veel van het beschikbare onderzoek over hoe een slechte relatie met een vader het welzijn en de ontwikkeling van een kind beïnvloedt is gericht op vrouwen, voornamelijk cisgender en heteroseksueel.
Die studies hebben minder betrokken of afwezige vaders in verband gebracht met van alles, van vroegere puberteit tot verhoogde seksuele activiteit. Dat betekent echter niet dat het alleen vrouwen zijn die problemen kunnen krijgen bij een minder betrokken of aanwezige vader.
Jongens die niet de kans kregen zich met hun vaders te identificeren zijn mogelijk net zo onzeker. Dit soort onzekerheid kan ervoor zorgen dat hij geen afspraakjes en seks durft te hebben, of er juist toe leiden dat hij compenseert door overdreven macho of agressief gedrag te vertonen. Volgens de Centers for Disease Control and Prevention (CDC) is een slechte ouder-kind relatie, vooral met vaders, een van de risicofactoren die samenhangen met een grotere kans op het plegen van seksueel geweld.
Natuurlijk zal niet iedereen met een slechte relatie met zijn vader slechte beslissingen maken. ‘Daddy issues’ liggen ook niet altijd aan de basis van je keuzes als het om seks gaat. Je partner in bed ‘papa’ willen noemen of een voorkeur hebben voor partners die seksueel dominant zijn is niet hetzelfde als ‘daddy issues’ hebben.
Iedereen moet de kans krijgen het seksleven te creëren dat hij of zij wenst. Je seksleven moet niet gepathologiseerd worden, zolang het binnen je eigen normen en waarden past en niet schadelijk is voor je leven.
Hoe weet je of je aan je ‘daddy issues’ moet gaan werken?
Als je steeds weer in relaties belandt die de pijnlijke aspecten van je kindertijd herhalen dan is het misschien tijd om verandering te brengen. Denk na over je huidige of vroegere relaties: Kun je een patroon ontdekken in het soort partners dat je kiest? Worden je relaties meestal geplaagd door onzekerheid, angst, of drama?
Leer om je patronen te doorbreken:
Overwin je bindingsangst:
Nadenken over je ervaringen en leren over de verschillende hechtingsstijlen kan je helpen de jouwe te achterhalen, zodat je weet of je verandering nodig hebt. Probeer verschillende – gezondere – relaties en familiedynamieken om je heen te observeren en probeer wat je daarvan leert toe te passen in je eigen relaties.
Je kunt ook overwegen om naar een psycholoog of therapeut te gaan. Zij kunnen je helpen onopgeloste problemen te verwerken en je helpen je hechtingspatronen te identificeren en te veranderen.
Conclusie
Veel van ons hebben op onze eigen manier ‘daddy issues’, ‘mommy issues’ of andere hechtingsproblemen, of ze nu voortkomen uit een slechte relatie met een verzorger, een ouder die afwezig was door dood of scheiding, of ouders die veel ruzie maakten.
Dat betekent niet dat je daarom voor altijd besmet bent of voorbestemd bent tot een leven vol pijn en slechte keuzes omdat je niet de geborgenheid kreeg die je verdiende of een slecht voorbeeld kreeg. Hechtingsproblemen komen niet alleen veel voor, ze zijn ook goed te behandelen.
Als je gedrag dat andere mensen ‘daddy issues’ noemen voor jou geen probleem is, laat je dan niet beschamen door de ander. Zijn of haar problematische houding ten opzichte van jouw levenswijze is een issue van henzelf. Daar zullen zij mee moeten leren leven.
Lees ook: Hechting en hechtingsproblemen bij kinderen en volwassenen
Lees ook: Codependentie