droominterpretatie: wat betekenen dromen?

Wat zijn dromen en wat betekenen ze?

Dromen zijn verhalen en beelden die onze geest creëert terwijl we slapen. Ze kunnen onderhoudend, leuk, romantisch, verontrustend, angstaanjagend en soms bizar zijn. Ze zijn een blijvende bron van mysterie voor wetenschappers en psychologische artsen. Waarom komen dromen voor? Wat veroorzaakt ze? Kunnen we ze controleren? Wat betekenen ze? In dit artikel onderzoeken we de huidige theorieën, oorzaken, en toepassingen van dromen.

Waarom dromen we?

Er zijn verschillende theorieën over waarom we dromen. Zijn dromen slechts een onderdeel van de slaapcyclus, of dienen ze een ander doel?

Mogelijke verklaringen zijn:

  • het weergeven van onbewuste verlangens en wensen
  • het interpreteren van willekeurige signalen van de hersenen en het lichaam tijdens de slaap
  • het consolideren en verwerken van overdag verzamelde informatie
  • een vorm van psychotherapie

Op basis van bewijsmateriaal en nieuwe onderzoeksmethodologieën hebben onderzoekers gespeculeerd dat dromen de volgende functies dient:

  • offline geheugenopwerking, waarbij de hersenen leer- en geheugentaken consolideren en ondersteunen en vastleggen in het bewustzijn
  • voorbereiding op mogelijke toekomstige bedreigingen
  • cognitieve simulatie van ervaringen uit het echte leven, aangezien dromen een subsysteem is van het wakkere standaardnetwerk, het deel van de geest dat actief is tijdens het dagdromen
  • helpen ontwikkelen van cognitieve vermogens
  • het weerspiegelen van onbewuste mentale functie op een psychoanalytische manier
  • een unieke staat van bewustzijn die ervaring van het heden, verwerking van het verleden, en voorbereiding op de toekomst omvat
  • een psychologische ruimte waarin overweldigende, tegenstrijdige of zeer complexe noties kunnen worden samengebracht door het dromende ego, noties die verontrustend zouden zijn als men wakker was, dienend aan de behoefte aan psychologisch evenwicht en balans

Over dromen is nog veel onbekend. Ze zijn van nature moeilijk te bestuderen in een laboratorium, maar technologie en nieuwe onderzoekstechnieken kunnen helpen ons begrip van dromen te verbeteren.

Verschillende interpretaties van dromen

Hoewel er veel theorieën bestaan om uit te leggen waarom we dromen, begrijpt nog niemand hun doel volledig, laat staan hoe we de betekenis van dromen moeten interpreteren. Tot nu toe heeft nog niemand een holistische theorie van dromen voorgesteld die verklaart hoe dromen zich in de hersenen vormen, wat ze betekenen en waarom menselijke culturen over de hele wereld er betekenis aan ontlenen.

In plaats daarvan hebben we veel concurrerende theorieën, die allemaal kijken naar verschillende aspecten van de droomwereld. Over één ding zijn ze het in ieder geval eens: dromen zijn geen willekeurige onzin. Zelfs de neurowetenschapper Hobson is van dat idee teruggekomen.

Lees ook: Hebben dromen betekenis? Een rondleiding door de dromende hersenen

Een van de problemen met het onderzoeken van dromen, is dat elke theorie over droomvorming een theorie met zich meebrengt over hoe dromen moeten worden geïnterpreteerd. Hierdoor ontstaat meestal een zelfverwijzend systeem dat de gegevens benadrukt die wel met de theorie stroken, maar blind is voor gegevens die niet passen. Dit probleem is gemakkelijker aan te pakken in andere wetenschappelijke onderzoeken, maar als het onderwerp van studie ons eigen bewustzijn is, wordt objectiviteit moeilijk.

De inhoud van onze dromen kan plotseling verschuiven, bizarre elementen bevatten of ons bang maken met angstaanjagende beelden. Het feit dat dromen zo rijk en meeslepend kunnen zijn, doet velen geloven dat er een bepaalde betekenis is. Hoewel onderzoek (nog) niet heeft aangetoond dat dromen een doel hebben, geloven veel deskundigen dat dromen wel degelijk betekenis hebben. Droominterpretatie is daarmee steeds populairder geworden.

Ook onderzoekers die niet geloven in het nut van een interpretatie van dromen kennen een zekere waarde aan dromen toe:

“Betekenis’ heeft te maken met samenhang en met systematische relaties en in dat opzicht hebben dromen wel degelijk betekenis. Ze zijn zeer “onthullend” over wat er in onze gedachten leeft. We hebben aangetoond dat 75 tot 100 dromen van een persoon ons een zeer goed psychologisch portret van dat individu geven. Geef ons 1000 dromen gedurende een paar decennia en we kunnen u een profiel van de psyche van de persoon geven dat bijna net zo geïndividualiseerd en accuraat is als zijn of haar vingerafdrukken”.

Domhoff

Lees ook: Waarom dromen we? Verschillende theorieën uitgelegd

Freud: Dromen als de weg naar de onbewuste geest

In zijn boek The Interpretation of Dreams suggereerde Sigmund Freud dat de inhoud van dromen gerelateerd is aan de vervulling van wensen.

Freud geloofde dat de manifeste inhoud van een droom, of de eigenlijke beelden en gebeurtenissen van de droom, diende om de latente inhoud of de onbewuste wensen van de dromer te verhullen.

Lees ook: Droomtheorie van Sigmund Freud (Freudiaanse droomtheorie)

Lees ook: Wat zijn de manifeste en latente droominhoud?

Jung: Archetypes en het collectief onbewuste

Carl Jung deelde enkele overeenkomsten met Freud, maar hij vond dat dromen meer waren dan een uiting van onderdrukte wensen. Jung suggereerde dat dromen zowel het persoonlijke als het collectieve onderbewuste onthulden en geloofde dat dromen dienen om delen van de psyche die onderontwikkeld zijn te compenseren.

Jung suggereerde ook dat archetypen symbolische objecten of figuren in dromen zijn. Deze symbolen vertegenwoordigden houdingen die door de bewuste geest worden onderdrukt.

In tegenstelling tot Freud, die suggereerde dat specifieke symbolen specifieke onbewuste gedachten vertegenwoordigen, geloofde Jung dat dromen zeer persoonlijk kunnen zijn en dat het interpreteren van deze dromen gepaard gaat met veel kennis over de individuele dromer.

Lees ook: Droomtheorie van Carl Jung (Jungiaanse droomtheorie)

Hall: Dromen als een cognitief Proces

Calvin S. Hall stelde voor dat dromen deel uitmaken van een cognitief proces waarin dromen dienen als “concepties” van elementen van ons persoonlijke leven. Hall zocht naar thema’s en patronen door duizenden droomdagboeken van deelnemers te analyseren en uiteindelijk een kwantitatief coderingssysteem te creëren dat het in onze dromen in een aantal categorieën verdeelde.

Volgens de theorie van Hall vereist de interpretatie van dromen dat je de volgende dingen weet:

  • de acties van de dromer binnen de droom
  • de objecten en figuren in de droom
  • de interacties tussen de dromer en de personages in de droom
  • de setting van de droom, de overgangen en het resultaat

Het uiteindelijke doel van deze droominterpretatie is echter niet om de droom te begrijpen, maar om de dromer te begrijpen.

Lees ook: Droomtheorie van Calvin Hall (cognitieve droomtheorie)

Domhoff: Dromen als een reflectie van het wakende leven

G. William Domhoff is een vooraanstaand droomonderzoeker die studeerde bij Calvin Hall aan de Universiteit van Miami. In grootschalig onderzoek naar de inhoud van dromen heeft Domhoff ontdekt dat dromen de gedachten en zorgen van een dromer weerspiegelen.

Domhoff suggereert een neurocognitief model van dromen waarin het proces van dromen voortvloeit uit neurologische processen en een systeem van schema’s. Droominhoud is een resultaat van deze cognitieve processen.

Populaire droominterpretatie

Sinds de jaren zeventig is droominterpretatie steeds populairder geworden dankzij het werk van auteurs als Ann Faraday. In boeken als “The Dream Game” schetst Faraday technieken en ideeën die iedereen kan gebruiken om zijn eigen dromen te interpreteren. Tegenwoordig kunnen consumenten een grote verscheidenheid aan boeken kopen, droomwoordenboeken, symboolgidsen en tips voor het interpreteren en begrijpen van dromen. Ook zijn er websites als dromen.site om de betekenis van je droom te achterhalen.

Droomonderzoek zal ongetwijfeld blijven groeien en interesse blijven wekken bij mensen die geïnteresseerd zijn in het begrijpen van de betekenis van hun dromen.

Droomspecialist G. William Domhoff beveelt echter aan dat “….tenzij je je dromen leuk, intellectueel interessant of artistiek inspirerend vindt, je je vrij moet voelen je dromen te vergeten”. Anderen zoals Cartwright en Kaszniak stellen dat een droominterpretatie meer kan onthullen over de interpretator dan over de betekenis van de droom zelf.

De betekenis van een droom kan afhangen van je vooroordelen

Onderzoekers Carey Morewedge en Michael Norton hebben de dromen van meer dan 1000 mensen uit de Verenigde Staten, India en Zuid-Korea bestudeerd. Wat ze ontdekten is dat maar weinig van de studenten die aan het onderzoek deelnamen geloofden dat hun dromen gewoon de reactie van de hersenen op willekeurige stimulatie waren. De meeste onderschreven Freud’s idee dat dromen onbewuste wensen en behoeften onthullen.

Wat ze echter ook ontdekten is dat het belang dat mensen hechten aan hun dromen grotendeels afhangt van hun vooroordelen. Mensen hebben meer kans om negatieve dromen te onthouden als daar iemand in voorkomt die ze al niet leuk vinden. Ze lopen ook meer kans kans om positieve dromen serieus te nemen als het gaat om vrienden of geliefden.

Met andere woorden, mensen zijn gemotiveerd om hun dromen te interpreteren op een manier die hun reeds bestaande overtuigingen over zichzelf, de wereld en de mensen om hen heen ondersteunt. De onderzoekers ontdekten dat zaken als de bevestigingsvooroordelen en vooringenomenheid van invloed zijn op hoe mensen reageren op hun eigen dromen.

Omdat mensen de neiging hebben hun dromen serieus te nemen, suggereren de onderzoekers, kunnen deze dromen ook iets van een self-fulfilling prophecy worden. Als je droomt dat je een examen niet haalt, ben je misschien minder gemotiveerd om te studeren of word je zelfs zo gestrest dat je slecht presteert.

Lees ook: Hebben dromen betekenis? Een rondleiding door de dromende hersenen

Bronnen

Scroll naar boven