Zes dingen om op te letten als je je zorgen maakt over je drankgebruik.
Er zijn veel verschillende soorten alcoholisten of mensen met alcoholgebruiksstoornis (Alcohol Use Disorder, AUD). Een groot deel daarvan functioneert goed in de maatschappij.
Veel mensen met een alcoholgebruiksstoornis hebben goede banen, gelukkige gezinnen en doen uitstekend werk.
Dit soort drinkers noemt Sarah Allen Benton’s in haar boek, Understanding the High-Functioning Alcoholic de hoog-functionerende alcoholisten, ‘high-functioning alcoholics’ (HFAs).
Hoogfunctionerende alcoholisten drinken veel én functioneren op een hoog niveau. Ze drinken veel meer dan de richtlijnen van de overheid voor alcoholconsumptie en ze leggen daarmee veel stress op hun lichaam en psyche. Ze doen alles wat nodig is om het niemand op te laten vallen.
Het vermogen van hoogfunctionerende alcoholisten om ondanks hun drankgewoonte te functioneren, redt hen van de gevolgen die normaal gesproken een signaal zijn dat iemands drinken uit de hand loopt. Ze verliezen hun baan niet. Ze verliezen hun partner niet. Ze verliezen hun rijbewijs niet. Met andere woorden, ze blijven ermee wegkomen.
We drinken meestal te veel om te kunnen omgaan met het feit dat ons leven niet bij ons past.
Hoe weet je dan of je een hoogfunctionerende alcoholist bent?
Dit zijn zes kenmerken. Herken je de tekens? Eén of twee zijn misschien wel oké, maar als je er vier of vijf aanvinkt, is het waarschijnlijk tijd om hulp te vragen.
1. Je functioneert goed, ook met drank
Je vertelt jezelf dat de hoeveelheid die je drinkt niet erg is, omdat je goed presteert in familie/leven/werk. Bijvoorbeeld:
- De drukke, bekwame moeder. Ze kookt geweldige diners, is fantastisch op het werk en komt op tijd voor elke activiteit. En ze kan niet wachten om na haar werk naar huis te gaan om wijn te drinken.
- De getalenteerde muzikant die drinkt voordat hij speelt, maar zijn voorstelling is zo goed dat niemand het erg vindt.
Deze drinkers weten dat ze meer consumeren dan gezond is, maar ze zijn zo productief dat ze zich er geen zorgen over maken.
We drinken meestal te veel om te kunnen omgaan met het feit dat ons leven niet bij ons past. Of omdat we te veel doen. Te vaak is de maatschappij en het moderne leven niet afgestemd op de mens. We hebben iets extra’s nodig om ons erdoorheen te slaan.
Vooral vrouwen drinken meer dan ooit. En alcohol werkt. Als het de bedoeling is om ons te veranderen in verdoofde snelwerkende robots.
Maar te veel drinken kan je remmen om een leven te creëren dat wel bij je past. Het haalt het scherpe randje af van pijnlijke gevoelens, die, als je er lang genoeg mee zit, je zouden dwingen om een risico te nemen.
2. Je vrienden drinken net zo veel.
Het grootste deel van mijn leven had ik de neiging om om te gaan met drinkers. Ik hield van hoe los we kwamen en onze kameraadschap, de grappen en het gevoel van rebellie.
In mijn twintiger jaren vermeed ik mensen die niet dronken. Ik voelde me er ongemakkelijk bij. Ik had last van de manier waarop ze zo vroeg vertrokken, hoe ze altijd hetzelfde bleven. Waar was hun gevoel voor plezier?
Rond deze tijd kreeg ik een vriendin die niet veel dronk, en we begonnen samen gezonde avonden te houden, uitgebreide salades te eten en naar Netflix te kijken. Haar nuchterheid zorgde voor uitstel van mijn steeds alarmerendere drinkgewoonte, maar ik zag haar niet zo vaak als de vrienden die graag dronken waren. En ik zag haar ook niet zo vaak als ik alleen dronk.
We wilden onze tijd niet op dezelfde manier doorbrengen. En hoewel ik haar leuker vond dan dronken zijn, kon ik de drank niet weerstaan.
3. Je drinkt snel in vergelijking met anderen.
Ik heb het niet over je zwaardrinkende vrienden, die lieve gekken kun je niet gebruiken als meetlat. Ik heb het over de vrienden die je minder vaak ziet. De kennissen.
Het was tijdens een borrel na een cursus dat ik me eindelijk realiseerde dat ik sneller dronk dan ‘normale mensen’. Tot die tijd had ik nog in de illusie dat iedereen dronk als ik. Maar tijdens ons bezoek aan de kroeg op vrijdagavond had iedereen, behalve ik, een fluitje gekozen. En toen ze klaar waren, zetten ze hun lege glazen neer. Ze keken elkaar verwachtingsvol aan. Ze waren klaar om naar huis te gaan. Het was de vreemdste ervaring van mijn leven.
Alcohol werkt. Als het de bedoeling is om ons te veranderen in verdoofde snelwerkende robots.
4. Je noemt jezelf voor de grap een alcoholist.
Op een wildere avond in de kroeg was ik de enige die nog dorst had bij de laatste ronde. “Ik neem er nog één,” zei ik, zelfbewust, en probeerde niet te sprinten toen ik naar de bar ging. “Omdat ik een alcoholist ben.” Mijn gezelschap wachtte beleefd, terwijl ik een extra drankje soldaat maakte dat ineens heel groot leek.
Dat brengt me bij mijn cruciale punt:
5. Je vind het prima, zelfs fijn, om alleen te drinken.
Jarenlang was het openen van een fles koude witte wijn, en het inschenken van een glas bij het koken, mijn idee van de hemel. Luxueus en beschaafd en volwassen. Nu ik die zin schrijf, voel ik het oude verlangen. Wat was het een genot om in mijn eentje te drinken!
Maar het hield me ook geïsoleerd. Het hielp me te geloven dat ik niemand nodig had.
Jarenlang heb ik gerouwd om de totale afwezigheid van de gezelschap in mijn leven, terwijl ik tegelijkertijd het drinken van wijn in mijn eentje aanbad. Pas nadat ik gestopt was met drinken, kwam het bij me op dat mijn liefde voor solo-drinken en mijn groeiende gevoel van isolement met elkaar verbonden waren.
Dit is het enge aan drinken. Het belemmert je vermogen om logisch te denken.
Omdat ik ZZP’er was hoefde ik zelden in een team te werken of naar een vergadering te gaan. Geleidelijk aan raakte ik meer geïsoleerd. Ik wilde ergens deel van uitmaken, maar het leek steeds moeilijker om verbinding te maken.
Ik veranderde van verdrietig en eenzaam overdag naar zielsgelukkig wijndrinkend in mijn eentje ‘s nachts. En ik vermoed dat ik het voor altijd had kunnen blijven doen, zonder te beseffen waar de eenzaamheid vandaan kwam.
6. Alleen in de vroege uren van de ochtend maak je je zorgen over je drinkgedrag
De vroege uren van de ochtend zijn een vreemde, spookachtige tijd voor de zware drinker. Je wordt wakker, uitgedroogd, wanhopig, zonder te begrijpen waarom je weer genoeg gedronken hebt om jezelf ziek te maken.
Te vaak is de maatschappij en het moderne leven niet afgestemd op de mens. We hebben iets extra’s nodig om ons erdoorheen te slaan.
Als je de wijn koopt en inschenkt, is het makkelijk om jezelf te overtuigen dat dit een traktatie is. Je wilt je ontspannen. Je verdient iets leuks.
Maar als je in bed ligt, je misselijk bent en hoofdpijn hebt is het moeilijk te begrijpen waarom je zoveel hebt gedronken als je deed. Waarom stopte je niet na een glas of twee, zoals je jezelf beloofd had?
Vanavond zal het anders zijn, denk je. Maar er zit een leegte in de gedachte, omdat je hem de laatste tijd zo vaak hebt gedacht.
En je toch hier weer ligt.
Lees ook: