Drag king

Wat zijn drag kings?

Drag kings zijn meestal vrouwelijke artiesten die een mannelijke genderpresentatie hebben, zich kleden in mannelijke kleding en mannelijke genderstereotypen uitbeelden als onderdeel van performance art. Een typische dragshow kan dans, acteren, stand-up comedy en zang bevatten, hetzij live of lip-sync op vooraf opgenomen tracks.

Drag kings treden vaak op als overdreven machomannelijke personages en portretteren gemarginaliseerde masculiniteiten, zoals bouwvakkers en rappers of ze imiteren mannelijke beroemdheden zoals Elvis Presley, Michael Jackson en Tim McGraw.

Het woord ‘drag’ is mogelijk een afkorting van dressed resembling a girl, een term die gebruikt werd in de theaterwereld als mannen een vrouwenrol moesten spelen. Een drab-versie voor vrouwen die een mannenrol spelen is niet populair geworden. In plaats daarvan duiden de toevoegingen ‘king’ en ‘queen’ bij drag kings en drag queens aan met welke rol we te maken hebben.

Drag kings zijn historisch meer gemarginaliseerd door de popcultuur dan drag queens. Drag kings zijn ook historisch gemarginaliseerd in academische LGBTQ+studies.

Hoe transformeer je in een drag king?

Instrumenten van genderillusie

Gezicht

• Een methode die drag kings gebruiken om hun gelaatstrekken aan te passen is het verbranden van een wijnkurk en de as daarvan langs de kaak smeren om de illusie van een baard of stoppelbaard te creëren.
• Kings kunnen proberen de kleur van hun wenkbrauwen te verdiepen of een vollere look te creëren met donkere eyeliner of andere makeup
• Sommige methoden houden het aanbrengen van vloeibare eyeliner over de kurk-as in, of donkere make-up, basis.
• Wanneer ze proberen een realistische look te bereiken kunnen drag kings haar van crêpe over de make-up toevoegen met behulp van lijm, waardoor de illusie van een volle baard wordt voltooid.

Lichaam

• Drag kings maken gebruik van items zoals sokken en siliconen protheses bij het packen, waardoor de illusie van een penis tussen de benen wordt gecreëerd.
• Lichaamsvormende kleding, meestal binders, tape en sportbeha’s, worden gebruikt om een borst plat te laten lijken. Om de borsten te verbergen gebruiken sommigen ook een bindmethode waarbij een gat in het kruis van een panty wordt geknipt voor het hoofd en mouwen worden gemaakt van de benen.  *

*Binden kan gevaarlijk zijn en kan leiden tot vervorming van de ribbenkast, vooral als het verkeerd of gedurende lange perioden wordt gedaan. Er zijn online veel hulpmiddelen beschikbaar over hoe je veilig kunt inbinden, zelfs voor wie geen binder heeft.

Podium-aanwezigheid en optreden

• Een belangrijk onderdeel van genderillusie, is de manier waarop een drag performer lichaamstaal gebruikt en ruimte inneemt op het podium. Sommige kings zullen agressievere choreografie in hun routines verwerken om stereotiepe mannelijke kenmerken na te bootsen of uit te breiden.
• Accessoires, strass-steentjes en uitgebreide kostuums dragen bij aan de performance van een drag king.

Geschiedenis van drag kings

De term drag king wordt soms in een bredere zin gebruikt, om mensen met een vrouwelijk lichaam te omschrijven die zich om andere redenen zich in traditioneel mannelijke kleding kleden. Dit is ook gebruikelijk bij vrouwen die tijdelijk door het leven gaan als man en vrouwen die zich om een andere reden willen presenteren in een mannelijke genderrol,

Drag als ontsnapping aan de vrouwenrol

Hoewel de term drag king voor het eerst in druk werd vermeld in 1972, is er een langere geschiedenis van vrouwen die zich in mannenkledij hullen. In het verleden konden vrouwen die zich als man kleedden en gedroegen meer bereiken dan in de destijds beperkte vrouwenrol. Het Nederlandse zeemanslied Daar was laatst een meisje loos wijst op een vrouw die als man gekleed de zee op ging, en er zijn veel voorbeelden dat dat daadwerkelijk wel eens gebeurde:

• Jeanne d’Arc, was geen echte drag king, maar verkleedde zich wel als ridder. Het feit dat ze zich als man had verkleed was een van de redenen dat ze op de brandstapel werd gezet
• Maria van Antwerpen, een Nederlandse die zich in de 18de eeuw vaak als man verkleedde
• Christina van Zweden, Zweeds monarch. Christina kleedde zich niet alleen als man maar had ook affaires met zowel mannen als vrouwen.
• Aal de Dragonder, Vlaamse vrouw die werd vermoord in soldatenvermomming
• Adriana la Noy, Nederlandse, verkleedde zich als matroos
• Mary Read, Britse pirate
• Billy Tipton, transgender-jazzmuzikante die zich jarenlang als man kleedde en gedroeg en waarvan pas na haar dood bleek dat ze biologisch gezien een vrouw was.

Broekrollen

Ook vrouwen die als mannen performance art deden bestanden al lange tijd. In theater en opera bestond een traditie van ‘broekrollen’. In de late jaren 1800 en vroege jaren 1900 werden verschillende drag kings musicalsterren en de Britse pantomime heeft de traditie van vrouwen die in mannelijke rollen optreden in stand gehouden.

• Actrice en toneelschrijfster Susanna Centlivre trad rond 1700 op in broekrollen.
• De eerste populaire mannelijke imitator in het Amerikaanse theater was Annie Hindle, die in 1867 in New York begon op te treden; in 1886 trouwde ze met haar kleedster, Annie Ryan.
• De Britse music hall artieste Vesta Tilley was eind 19e en begin 20e eeuw actief als mannelijke imitator.
• Andere mannelijke imitators op het Britse toneel waren Ella Shields en Hetty King.
• Bessie Brown, Amerikaans blueszangeres uit de jaren 1920, deed een dragnummer
• Ook blueszangeres Gladys Bentley trad op in mannelijke kledij in New York, Los Angeles en San Francisco van de jaren 1920 tot 1940.
• Stormé DeLarverie trad op in drag samen met vrouwelijke imitators in de Jewel Box Revue in de jaren 1950 en 1960, zoals gedocumenteerd in de film Storme: The Lady of the Jewel Box; DeLarverie was ook een veteraan van de Stonewall-rellen.
• De drag king-cultuur in Australië bloeide in lesbische bars vanaf de jaren 1990 en 2000, maar begon te vervagen in de jaren 2010.

Een meer zichtbare rol

Vanaf het midden van de jaren negentig begonnen drag kings iets van de bekendheid en aandacht te krijgen die ook drag queens kregen. De sinds 2009 uitgezonden talentenjachtshow voor drag queens RuPaul’s Drag Race vormde wereldwijd een impuls voor drag.

Het is het meest succesvolle programma op het televisienetwerk Logo en won diverse awards. RuPaul kreeg op 16 maart 2018 een ster op de Hollywood Walk of Fame voor zijn bijdragen aan de televisie-industrie, waarmee hij de allereerste drag queen was die zo’n onderscheiding kreeg.

Onder meer in Amsterdam ontstonden hierdoor diverse zogeheten “drag-huizen”. Dit zijn kleine groepen van jongere drag-artiesten onder leiding van een ervaren oudere “drag-moeder”.

In Amsterdam waren er in 2015 ongeveer 10 van dergelijke drag-huizen, met het House of Hopelezz als bekendste voorbeeld. In New York bestaan zulke drag-huizen al enkele decennia, waar ze vooral opvang boden voor arme zwarte homo- en transjongeren. 

In 2020 werd een Nederlandstalige spin-off van RuPaul’s Drag Race uitgezonden onder de naam Drag Race Holland.

Recentelijk zijn naast de queens ook de drag kings een iets meer zichtbare rol gaan spelen in de LGBTQ+-gemeenschap. Sleek Magazine beschreef deze renaissance van de drag king cultuur in een artikel uit 2019 met de titel “What’s behind the drag king revolution?”:

• Een Britse lesbische cabaretorganisatie genaamd Lesburlesque maakte het deel uit van hun missie om drag kings te promoten in het bredere Britse cabaretcircuit. Hun oprichtster Pixie Truffle gaf in 2012 een interview aan de krant The Guardian in het Verenigd Koninkrijk over haar wens dat drag kings de kloof met drag queens en met mannelijke stand-up comedians dichten.
• Het Britse drag king collectief Pecs, bestaande uit een volledig vrouwelijke en non-binaire groep werd opgericht in 2013 en ging optreden in Soho Theatre en The Glory.
• In 2016 produceerde regisseur Nicole Miyahara The Making of a King, een documentairefilm die het leven van hedendaagse drag kings in Los Angeles chroniqueert.
• De eerste drag king die in een televisieshow verscheen was de Nieuw-Zeelandse artiest en komiek Hugo Grrrl die in 2018 het inaugurele seizoen van de Nieuw-Zeelandse realitywedstrijd House of Drag won.
• In 2019 was de Amerikaanse artiest Landon Cider de eerste drag king en cisgender vrouw die in een Amerikaanse dragwedstrijd op televisie verscheen toen hij het derde seizoen van The Boulet Brother’s Dragula won.

Terminologie

Drag artiesten of drag performers

Veel drag queens verwijzen naar zichzelf als drag performers of drag artiesten. Net als sommige drag queens liever als drag performers worden gezien, willen sommige drag kings liever niet in een hokje gestopt worden met het label drag king.

“Ik denk dat wanneer mensen aannemen dat iemand queer is, of anders, of trans, ze altijd iets voor hun naam willen zetten,” zei Murray Hill in een interview. “En dat is wat drag king is geweest. Waarom kun je me niet gewoon een komiek noemen, zoals Jerry Seinfeld een komiek wordt genoemd?”

Sommige drag-king-performers hebben andere termen aangenomen om hun eigen optredensstijlen te beschrijven, vooral als ze afwijken van de meer traditionele vormen van “kinging“:

• Een term als “gender blurring” erkent de samensmelting van zowel mannelijke als vrouwelijke trekken in de optredens.
• Vancouver performer Rose Butch nam het dubbelzinnige label “drag thing” aan.
• Performer Flare noemde de nieuwe drag-king-stijlen die opkwamen in de scene van Toronto in het midden van de jaren 2010 “unicorn drag“.

Trans kings

Trans mannen die zich als drag kings kleden worden soms trans kings genoemd.

Bio kings of faux kings

Bio kings of faux kings zijn mensen die hun eigen biologische sekse vertolken door een verhoogde of overdreven genderpresentatie.

Cisgender mannelijke drag queens worden soms faux kings of biokings genoemd, hoewel beide termen problematisch zijn: faux draagt de connotatie dat de drag nep is, en het gebruik van bioqueen uitsluitend voor cisgender mannen is een verkeerde benaming omdat transmasculiene queens ook mannelijke lichamen hebben.

Voornaamwoorden

Sommige drag kings geven er de voorkeur aan als “hij” aangeduid te worden terwijl ze in drag zijn en wensen volledig in hun karakter te blijven. Andere drag performers lijken onverschillig te staan tegenover welk voornaamwoord gebruikt wordt om naar hen te verwijzen.

Lees ook: Wat zijn genderneutrale voornaamwoorden?