Mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS) hebben vaak moeizame relaties, zowel romantische als platonische. Romantische relaties vormen een unieke reeks uitdagingen voor mensen met borderline en voor hun partners.
Iemand met borderline kan aanhankelijk en liefdevol zijn, maar binnen een paar uur kan zijn of haar emotionele toestand omslaan.Hij of zij kan zich dan verstikt of overweldigd voelen. Dit kan ertoe leiden dat hij of zij de partner wegduwt waarbij hij of zij net nog dicht bij in de buurt wilde zijn.
Hoewel dit verwarrend is, is borderline geen onoverkomelijk probleem in een relatie. Met behandeling en voortdurende steun van familie en partner kunnen mensen met borderline succesvolle relaties hebben.
Hoe start een relatie met iemand met borderline?
De meeste relaties met iemand met borderline gaan door een wittebroodswekenperiode (honeymoon phase). Mensen met borderline plaatsen aan het begin van een nieuwe romantische relatie hun nieuwe partner op een voetstuk en denken dat ze hun perfecte match gevonden hebben, een zielsverwant die hen zal redden van hun emotionele pijn.
Deze wittebroodsweken kunnen ook voor de nieuwe partner heel opwindend zijn. Het is immers heel fijn dat iemand zo veel voor je voelt en het gevoel geeft dat je nodig bent. Er beginnen echter problemen te ontstaan wanneer de realiteit zijn intrede doet. Wanneer een persoon met borderline zich realiseert dat haar nieuwe partner niet foutloos is, kan het beeld van de perfecte (geïdealiseerde) zielsverwant in elkaar storten.
Omdat mensen met borderline worstelen met splitsen, of de dingen alleen in zwart en wit zien, hebben ze er moeite mee dat de meeste mensen fouten maken, zelfs als ze het goed bedoelen.
Lees ook: Wat is splitsen, splijten of splitsing
Hoe is het om een relatie te hebben met een partner met borderline?
Een romantische relatie met iemand met borderline kan stormachtig verlopen, met veel ups en downs, onrust en disfunctioneren. Mensen met borderline kunnen ook uitzonderlijk zorgzaam, meelevend en aanhankelijk zijn. Een persoon met borderline kan ook erg lichamelijk zijn en graag veel tijd met zijn partner doorbrengen.
Mensen met borderline zijn extreem gevoelig voor verlating of afwijzing. Ze hebben een hyperfocus op schijnbare tekenen dat een romantische partner niet gelukkig is of hen zou kunnen verlaten.
Wanneer een persoon met borderline een verschuiving in de gevoelens van zijn partner voelt, of die nu echt of ingebeeld is, kan hij of zij zich onmiddellijk terugtrekken. Ze kunnen boos en gekwetst worden over iets waar een persoon zonder borderline niet op zou reageren. Ze kunnen zelfs obsessief worden.
Deze emotionele omslag kan moeilijk te hanteren zijn. Soms kunnen ze leiden tot ongemakkelijke publieke scènes. Het impulsieve gedrag van een persoon met borderline kan hem of haar zelf of zijn of haar partner ook in gevaar brengen.
De veilige hechtingsstijl en stabiliteit van een partner kan echter een positief effect hebben op de emotionele gevoeligheden die mensen met borderline ervaren. Het vergt misschien veel werk van beide partners, maar langdurige relaties en huwelijken zijn mogelijk voor mensen met borderline.
Lees ook: Hechting en hechtingsproblemen bij kinderen en volwassenen
Hoe is het een romantische relatie te hebben als je zelf borderline hebt?
De meest symptomen van borderline kunnen schadelijk zijn voor elke relatie. Als je gediagnosticeerd bent met de aandoening, weet je dit waarschijnlijk al. Mensen met borderline hebben vaker romantische relaties die van korte duur zijn.
Dit kan zijn omdat je de relatie opzettelijk verbreekt uit angst dat je partner je zal verlaten. Het kan ook omdat je partner zich niet op zijn of haar gemak voelde bij de moeilijkheden.
Het is belangrijk om te weten dat je een gezonde relatie kunt hebben ondanks je persoonlijkheidsstoornis. Behandeling en een sterk ondersteunend netwerk kan je helpen stabiliteit te vinden in je emotionele toestand en in je relaties.
Behandeling zal borderline niet genezen, maar je helpen om te leren gaan met de symptomen en te reageren op manieren die niet zo schadelijk zijn voor jou of je partner.
Lees ook: Codependentie
Waarom val ik op een borderliner?
Veel mensen voelen zich aangetrokken tot mensen met Borderline Persoonlijkheidsstoornis vanwege de intense emoties en het sterke verlangen naar intimiteit. Mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis zijn op zijn zachtst gezegd emotioneel, intens, dramatisch en opwindend. Niet heel raar om daar je oog op te laten vallen.
Dit betekent wel dat mensen met borderline vaak mensen aantrekken die depressief zijn of een laag gevoel van eigenwaarde hebben. Dit kunnen mensen zijn die hun kracht halen uit het slachtoffer zijn, of opwinding zoeken bij anderen omdat hun eigen leven niet oplevert wat ze eruit zouden willen halen.
Iemand met een afhankelijke persoonlijkheidsstoornis voelt zich ook vaak aangetrokken tot iemand met een Borderline Persoonlijkheidsstoornis. De persoon met borderline heeft een intense verlatingsangst, die goed past bij een afhankelijk persoon, die ook een disfunctionele relatie niet snel zal verlaten.
De waarheid is dat als je je aangetrokken voelt tot iemand die een borderline persoonlijkheidsstoornis heeft, er een redelijke kans is dat je zelf ook verschillende problemen hebt. En een relatie hebben met iemand met borderline betekent in ieder geval altijd dat je uitgedaagd zult worden. Je zult zelfverzekerd genoeg moeten zijn om de problemen van een ander niet persoonlijk op te vatten. Een beetje mentale hulp kan dus geen kwaad, maar dat betekent niet meteen dat je gek bent.
Hoe beëindig je een relatie met iemand die borderline heeft?
Er kunnen veel problemen ontstaan wanneer je een relatie met iemand met borderline eindigt. Omdat mensen met borderline een intense verlatingsangst hebben, kan een relatiebreuk hen een absoluut wanhopig en verwoest gevoel geven.
Zelfs als een relatie ongezond is, kan een persoon met borderline moeite hebben om de relatie los te laten. Dit is vooral het geval bij langdurige relaties of huwelijken.
Daarom is het een goed idee om een ondersteunend netwerk te hebben, vooral als er een breuk dreigt. Dit netwerk omvat vaak een psycholoog of psychiater.
Lees ook: Verlatingsangst
Kun je een relatie hebben met iemand met borderline?
Mensen met borderline kunnen gezonde relaties hebben. Als je ervan houdt over emoties te praten en intens te zijn werkt dit voor jou misschien prima. Als je het werk wilt doen, de therapie wilt volgen, je in wilt lezen en in wilt leven in je partner. En als je partner ook bereid is er dezelfde moeite in te stoppen. Het vergt werk van jullie allebei en er zullen levenslange uitdagingen blijven.
Therapeuten en artsen kunnen met jou of je partner samenwerken om een behandelplan op te stellen. Deze zorgverleners kunnen je helpen de borderline-symptomen aan te pakken die het schadelijkst zijn voor jou en voor je relatie.
Hoewel de meeste mensen met borderline problemen ervaren, ook na een lange tijd en behandeling, is er op de lange termijn hoop dat de relatie met je geliefde kan werken.
Ook belangrijk in deze is of jullie op andere vlakken bij elkaar passen. Als jij kinderen wilt en zij niet is dat heel wat meer bepalend voor hoe succesvol jullie relatie gaat zijn dan de diagnose borderline.
Lees ook: Omgaan met borderline voor mensen met borderline én omstanders
In dit ebook komen mensen met borderline, naasten en hulpverleners aan het woord. Hoe zien zij borderline persoonlijkheidsstoornis? Voor iedereen die, op wat voor manier dan ook, te maken heeft met borderline en op zoek is naar herkenning, nieuwe inzichten of een hart onder de riem.
‘Dit is alles wat je wilt weten over borderline. Alle informatie op internet is vanaf nu overbodig.’ – Denise
Bronnen
- Borderline personality disorder. (2017).
nami.org/Learn-More/Mental-Health-Conditions/Borderline-Personality-Disorder - Borderline personality disorder. (2017).
nimh.nih.gov/health/topics/borderline-personality-disorder/index.shtml - Borderline personality disorder: Why relationships are a struggle and how to get help. (2018).
health.clevelandclinic.org/borderline-personality-disorder-why-relationships-are-a-struggle-and-how-to-get-help/ - De genna NM, Feske U, Larkby C, Angiolieri T, Gold MA. Pregnancies, abortions, and births among women with and without borderline personality disorder. Womens Health Issues. 2012;22(4):e371-7. doi:10.1016/j.whi.2012.05.002
- Fossati A, et al. Improving family functioning to (hopefully) improve treatment efficacy of borderline personality disorder: An opportunity not to dismiss. (2018). DOI:
10.1159/000486603 - Lavner JA, Lamkin J, Miller JD. Borderline personality disorder symptoms and newlyweds’ observed communication, partner characteristics, and longitudinal marital outcomes. J Abnorm Psychol. 2015;124(4):975-81. doi:10.1037/abn0000095
- Menon P, Chaudhari B, Saldanha D, Devabhaktuni S, Bhattacharya L. Childhood sexual abuse in adult patients with borderline personality disorder. Ind Psychiatry J. 2016;25(1):101-106. doi:10.4103/0972-6748.196046
- Miano A, Dziobek I, Roepke S. Characterizing Couple Dysfunction in Borderline Personality Disorder. J Pers Disord. 2018:1-18. doi:10.1521/pedi_2018_32_388
- Navarro-Gómez S, et al. Romantic relationships of people with borderline personality: A narrative review. (2017). DOI: 10.1159/000474950
- Olabi B, Hall J. Borderline personality disorder: current drug treatments and future prospects. Ther Adv Chronic Dis. 2010;1(2):59-66. doi:10.1177/2040622310368455
- Sansone RA, Sansone LA. Sexual behavior in borderline personality: a review. Innov Clin Neurosci. 2011;8(2):14-8.
- Stoffers JM, Völlm BA, Rücker G, Timmer A, Huband N, Lieb K. Psychological therapies for people with borderline personality disorder. Cochrane Database Syst Rev. 2012;(8):CD005652. doi:10.1002/14651858.CD005652.pub2
- Yeomans F, Levy K. Borderline Personality Disorder, An Issue of Psychiatric Clinics of North America. Elsevier Health Sciences. 2019.
- What are personality disorders? (2018). psychiatry.org/patients-families/personality-disorders/what-are-personality-disorders