genderidentiteit

Genderidentiteit

Wat is sekse en wat is gender?

Het komt vaak voor dat mensen sekse en gender door elkaar halen. Maar het zijn verschillende dingen:

  • Sekse of geslacht is een etiket – mannelijk of vrouwelijk – dat je bij je geboorte krijgt toegewezen door een arts op basis van de geslachtsorganen waarmee je geboren bent en de chromosomen die je hebt. Het staat op je geboorteakte. Wanneer je anatomie niet lijkt te beantwoorden aan de typische definities van vrouw of man, kan je worden omschreven als intersekse.
  • Gender is veel complexer: het is een sociale en wettelijke status, en een reeks verwachtingen van de maatschappij, over gedrag, eigenschappen en gedachten. Elke cultuur heeft normen over de manier waarop mensen zich moeten gedragen op basis van hun sekse. Dit is ook over het algemeen mannelijk of vrouwelijk, maar in plaats van dat het over lichaamsdelen gaat, gaat het meer over hoe er van je verwacht wordt dat je je gedraagt.

Je biologische of toegewezen sekse, ook wel geslacht of geboortegeslacht genoemd, heeft dus te maken met biologie, anatomie en chromosomen.

Gender is het geheel van verwachtingen, normen en kenmerken van je maatschappij over hoe mannen, vrouwen en eventueel andere genders geacht worden zich te gedragen.

Wat is genderidentiteit?

Genderidentiteit is hoe je je van binnen voelt en hoe je je gender uitdrukt door middel van kleding, gedrag en persoonlijk voorkomen. Het is een gevoel dat al heel vroeg in je leven begint, al op de leeftijd van 2 of 3 jaar.

Je genderidentiteit of je persoonlijk gevoel over welke gender je hebt staat los van je biologische sekse of toegewezen gender. Genderidentiteit kan overeenkomen met je biologische sekse en toegewezen gender bij je geboorte of kan daarvan afwijken. Omdat genderidentiteit een interne ervaring is, kan deze niet worden toegewezen, gediagnosticeerd, gemeten of weerlegd door iemand anders – je genderidentiteit is je persoonlijke identiteit.

Binaire of andere genders

In de meeste samenlevingen is er een basisverdeling tussen genderattributen die worden toegekend aan mannen en vrouwen, een genderbinair die verwachtingen van mannelijkheid en vrouwelijkheid omvat in alle aspecten van sekse en gender: biologische sekse, genderidentiteit, en genderexpressie. De meeste mensen hebben het gevoel dat ze één van de binaire genders zijn, óf man óf vrouw.

Sommige mensen voelen zich een mannelijke vrouw, of een vrouwelijke man. Sommige mensen voelen zich zowel mannelijk als vrouwelijk. Andere mensen voelen zich noch mannelijk noch vrouwelijk. Deze mensen kunnen labels kiezen als non-binair, genderqueer, genderfluïde.

De toegewezen sekse / gender en de genderidentiteit van sommige mensen zijn vrijwel hetzelfde, of in lijn met elkaar. Deze mensen worden cisgender genoemd. Andere mensen hebben het gevoel dat hun toegewezen sekse / gender anders is dan hun genderidentiteit (bijvoorbeeld de toegewezen sekse is vrouwelijk, maar de genderidentiteit is mannelijk). Deze mensen worden transgender of trans genoemd.

Verschillende genderidentiteiten

Ieder mens identificeert zich op een andere manier met zijn gender, maar er is een gemeenschappelijke set van labels die de meeste mensen nuttig vinden bij het communiceren van hun identiteit met anderen.

Of je sekse / gender en genderidentiteit met elkaar kloppen kun je aangeven met de labels:

Genderidentiteitslabels omvatten, maar zijn niet beperkt tot:

Genderidentiteiten waarin je minder of meer genders voelt dan één zijn onder anderen:

Wanneer je genderidentiteit verandert of fluctueert kun je je identificeren als:

Wat is genderexpressie?

Genderexpressie weerspiegelt meestal iemands genderidentiteit, maar dit is niet altijd het geval. Hoewel een persoon gedragingen, houdingen en uiterlijke kenmerken kan vertonen die overeenkomen met een bepaalde genderrol, hoeft deze uiting niet noodzakelijkerwijs overeen te komen met zijn, haar of hun genderidentiteit.

Wat is genderdysforie?

Iemand een label geven waar hij geen verband mee voelt, kan onrust en ongelukkigheid (dysforie) tot gevolg hebben.

Scroll naar boven